شناسايي و رتبه بندي عوامل موثر بر توسعه رفتار شهروندي سازماني

Identification and Ranking the Factors Affecting the Development of Organizational Citizenship Behavior (Case Study: National Iranian Oil Products Distribution (NIOPDC) -Tehran)

امروزه سازمان ها با شناسايي و بهره گيري بهينه منابع تلاش دارند تا زمينه توسعه خود هموارتر سازند. مطالعات اخير نشان مي دهد كه ايجاد رفتار شهروندي سازماني در ميان كاركنان، منجر به افزايش بهره‏برداري ساير عوامل سازماني مي شود. اين رفتار با ويژگي هايي چون؛ برعهده گرفتن وظايف و مسيوليت هاي اضافي، پيروي از مقررات، حفظ و توسعه نگرش مثبت، شكيبايي و تحمل مشكلات و در مجموع ارايه رفتارهاي داوطلبانه باعث ارتقاي اثربخشي و كارايي سازمان مي‌شود. همچنين «رفتار شهروندي سازماني» اثري نسبي بر كاهش تاثيرات منفي خرده فرهنگ هاي كاركنان، ترميم شكاف خواسته هاي كاركنان با سازمان و اثرات ذهني يا رفتاري آنان مي شود. بر اين اساس، شناسايي عوامل موثر بر توسعه اين رفتار محور اصلي اين مطالعه قرار دارد. اين پژوهش با رويكردي كاربردي و در قالب روش توصيفي، تلاش دارد تا ضمن شناسايي، عوامل موثر بر توسعه رفتار شهروندي سازماني را در بين كاركنان شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران (منطقه تهران) مورد بررسي قرار داده و راهكارهاي مرتبط با استقرار آن را ارايه دهد. بر اين اساس داده هاي مورد نياز در قالب ابزار پرسشنامه از جامعه آماري 228 نفر گردآوري و توسط تكنيك هاي آمار توصيفي و استنباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج تحليل نشان دهنده وجود سه دسته عوامل فردي، مديريتي و سازماني و مولفه هاي زير مجموعه آن در شكل گيري و ايجاد رفتار شهروندي سازماني در جامعه تحقيق مي باشد.

Nowadays organizations are trying to make their own way of development much easier through identification and utilization of resources optimally. Recent studies show that creating organizational citizenship behavior (OCB) among employees, results in increased utilization of other organizational factors. This behavior improves the effectiveness and efficiency of the organization with characteristics such as assuming duties and additional responsibilities, regulatory compliance, maintaining and developing a positive attitude, patience and problems tolerance and generally presentation of voluntary behavior. Meanwhile the "OCB" has relative effect on reducing the negative impact of employees’ subcultures, repairing the gap between demands of employees and organization and their mental or behavioral effects. Accordingly, to identify the factors affecting the development of this behavior is the focus of this study. This approach with particularly applied approach in a descriptive way, Triesto identify and to study the factors affecting the development of organizational citizenship behavior among employees of the NIOPDC (Tehran) and to offer related solutions. The required data were collected in the form of questionnaires from 228 subjects and analyzed by descriptive and inferential statistics techniques. The analysis revealed the presence of three categories: individual, organizational and management that are its sub-components, in the formation and establishment of organizational citizenship behavior in society studied.