تمدن اسلامي از ديدگاه امام خميني

Islamic Civilization from Imam Khomeiniʹʹs Viewpoint

سرگذشت انسان‌ها از معبر تمدن‌ها مي‌گذرد و تمدن‌ها در طول تاريخ در شكل‌دهي به هويت بشر، گسترده‌ترين نقش را داشته‌اند. امروزه تمدن، به سند تاريخي فرهنگ ملل تبديل گشته و از اهميتي ويژه برخوردار است. دين اسلام پس از استقرار، به‌سرعت توانست بنيان‌گذار تمدن شگرفي در جهان شود؛ به‌گونه‌اي كه تمدن‌هاي ديگر، از‌جمله تمدن غربي را وام‌دار خود نمايد. در اين مقاله به روش اسنادي و با رويكردي توصيفي ـ تحليلي بيان مي‌كنيم تمدن اسلامي داراي چه تعاريف، ويژگي‌ها و مولفه‌هايي است و امام خميني چه تعريف و نظرگاهي نسبت به تمدن اسلامي دارد؟ سوال‌هاي فرعي تحقيق از اين قرارند: ـ تمدن چيست و چه تعاريفي از آن ارايه شده است؟ ـ تمدن داراي چه شاخصه‌هاي عمومي است؟ ـ روش‌ها و رويكرد‌هاي شناخت تمدن كدام است؟ براساس يافته‌هاي اين مقاله، امام خميني ضمن توجه به ابعاد مادي و معنوي تمدن‌ها، با نقد تمدن غربي و تاكيد بر مادي و تك بعدي بودن آن، تمدن اسلامي را جامع‌ترين تمدن‌ها دانسته كه داراي روحي سرشار از ايمان است و اين روح در تمامي اركان آن جريان دارد. امام ازسوي ديگر بر وجه معنوي و توان انسان‌سازي تمدن اسلامي به‌عنوان مهم‌ترين عنصر آن تاكيد مي‌كند.

Human story passes through the civilizations’ path and civilizations have had the most widespread role in making human identity through history. Nowadays, civilization has turned to the historical document of the nations’ culture and its particular significance is inevitable. Islam was able to found a significant civilization quickly after its establishment and to indebt other civilizations including the western civilization. Using a documentary method and an analytico-descriptive approach, this paper attempts to express what definition, feature, and state does the Islamic civilization have and what is Imam Khomeiniʹs definition and viewpoint about this civilization. Secondary research questions of the paper include: - What is civilization and what definitions of civilization have been given? - What may be counted as publicly known characteristics of civilization? - Which methods and approaches may be taken for civilization to be recognized? As is understood by the paper, considering the material and spiritual dimensions of civilizations, criticizing western civilization and emphasizing its being of only one aspect of materiality, Imam Khomeini has known Islamic civilization to be the most comprehensive one with a spirit full of faith to God and flowing into all of its foundations. On the other hand, Imam also emphasizes on the spiritual dimension and humane aspect of Islamic civilization as the most important element of this civilization.