پيش‌بيني كيفيت زندگي رواني براساس طرحواره نقص/ شرم با ميانجي‌گري خصيصه هوش‌هيجاني و راهبردهاي مقابله با استرس با استفاده از مدل‌سازي معادله ساختاري

The Prediction of Mental Quality of Life Based on Defectiveness/Shame Schema with Mediating Role of Emotional Intelligence and Coping Strategies by Means of Structural Equations Modeling

طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه، يكي از عوامل مختل‌كننده كيفيت زندگي افراد است، اما مكانيسم اين آسيب‌پذيري به خوبي شناخته نشده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسي خصيصه هوش هيجاني و راهبردهاي مقابله با استرس به عنوان عوامل ميانجي بين طرحواره ناسازگار اوليه نقص/ شرم و كيفيت زندگي رواني بود. بدين منظور 245 نفر از زنان و مردان ساكن شهر اصفهان با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه خصيصه هوش هيجاني پترايدز و فارنهام ـ فرم كوتاه (TEIQue-SF)، پرسشنامه مقابله با شرايط استرس‌زا (CISS)، فرم كوتاه پرسشنامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني (WHOQOL-BREF) و فرم كوتاه پرسشنامه طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه يانگ (YSQ-SF) را پر كردند. تحليل داده‌ها نشان داد كه مدل اوليه پژوهش به اصلاح نياز دارد و تنها هوش هيجاني مي‌تواند به عنوان ميانجي عمل كند. ضريب مسير استاندارد از طرحواره نقص به هوش هيجاني برابر 55/0- و از هوش هيجاني به مقابله مساله‌مدار، مقابله هيجان‌مدار و كيفيت زندگي رواني به ترتيب برابر 49/0، 59/0-، 78/0 بود (05/0 > p). نتايج به دست آمده دلالت بر اين دارد كه با آموزش هوش هيجاني مي‌توان كيفيت زندگي رواني و راهبردهاي مقابله با استرس افرادي را كه داراي طرحواره نقص هستند، بهبود بخشيد. واژه‌هاي كليدي: طرحواره نقص/ شرم، خصيصه هوش هيجاني، راهبردهاي مقابله با استرس، كيفيت زندگي رواني

Early maladaptive schema is assumed to be a disrupting factor for quality of life. Yet, the mechanism of this vulnerability is not well known. The purpose of this study was to investigate the characteristic of emotional intelligence and coping strategy with stress as a mediator between early maladaptive defectiveness/ shame and mental quality of life. Participants were 245 men and women in Isfahan who were selected as the sample by availability sampling method. They completed the Petrides and Furnhamʹs Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Short Form (TEIQue-SF), Coping Inventory for stressful situation (CISS) and WHO Quality of Life-BREF (WHOQOL-BREF) and Young Schema Questionnaire-Short Form (YSQ-SF). Data was analyzed by means of structural equation modeling. The results indicated that the suggested model of study needs modification and only emotional intelligence was the mediator. Standard path coefficient of defectiveness/shame schema to emotional intelligence was -0.55 and emotional intelligence to problem focused coping, emotion focused coping and mental quality of life were 0.49, -0.59 and 0.78 (p < 0.05). Based on results, emotional intelligence training can improve mental quality of life and coping strategies in people who have early defectiveness/shame maladaptive schema. Keywords: defectiveness/shame schema, trait emotional intelligence, coping strategies, mental quality of life.