بررسي دو ساله شكستگي‏ هاي فك و صورت در راديوگرافي‏ هاي متداول مراجعين بخش راديولوژي دانشكده دندانپزشكي مشهد

Two Year Evaluation of Maxillofacial Fractures in Conventional Radiographs of Patients Referring to Radiology Department of Mashhad Dental School

مقدمه: كاربرد روزافزون وسایل نقلیه موتوری و سایر حوادث غیرمترقبه، بشر را در معرض صدمات ناشی از تروماهای مختلف قرار داده است. شكستگی‏های ناحیه فك و صورت به سبب ایجاد ناهنجاری در رشد بعضی استخوان‏ها و دفورمیتی می‏تواند تاثیر دائمی در زندگی افراد داشته باشد. هدف این مطالعه بررسی شیوع شكستگی‌های فك و صورت، اتیولوژی، سن و جنس مراجعین كلینیك رادیولوژی دانشكده دندانپزشكی مشهد در یك دوره دو ساله بود. مواد و روش‏ها: در این مطالعه مقطعی– توصیفی رادیوگرافی‏های كانونشنال 127 مراجعه‏كننده به بخش رادیولوژی دانشكده دندانپزشكی مشهد با شكایت تروما در ناحیه فك و صورت در سال‏های 1387 تا 1389 به عنوان جامعه پژوهش بررسی شد. تعداد، انواع شكستگی‏ها، علت، جنس، سن و میزان تحصیلات بیمار ثبت شد (05/0α=). یافته‏ها: از 127 بیمار ترومایی، 93 بیمار دارای شكستگی بودند. حداقل سن بیماران 2 و حداكثر سن 83 سال بود. 75 نفر از این بیماران، مرد با متوسط سنی 8/13±83/25 سال و 18 نفر زن با میانگین سنی 7/10±33/20سال بودند. شیوع شكستگی در مردان (6/80 درصد) بیشتر از زنان (4/19 درصد) بود. مكان‏های شكستگی در هر دو جنس به ترتیب شیوع، فك پایین (5/35 درصد)، دنتوآلوئول (2/31 درصد) و فك پایین توام با ناحیه دنتوالوئول (5/21 درصد) بودند. شایع‏ترین علل شكستگی فك و صورت تصادفات وسایل نقلیه (9/55 درصد) بود. سقوط (9/26 درصد) و ضرب و جرح (8/10 درصد) در مراتب بعدی قرار گرفتند. شیوع شكستگی متعدد 7/2 برابر شكستگی منفرد بود. بیشترین میزان شكستگی در افراد بیسواد و زیر دیپلم مشاهده شد. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، شكستگی در مردان بیشتر از زنان بود. شایع‏ترین محل شكستگی استخوان فك پایین بود. تصادف با وسایل نقلیه موتوری عمده‏ترین علت شكستگی‏ها محسوب گردید. با توجه به شیوع شكستگی در افراد جوان، ارتقای آگاهی در زمینه رعایت اصول ایمنی و بكارگیری وسایل ایمنی شخصی توصیه می‏گردد.

Introduction: Ever-increasing motor vehicle usage and other unpredictable incidents have increased the risk of injury due to trauma. The maxillofacial fractures cause growth defect in some bones and face deformities which may affect people’s life permanently. The aim of this study was to evaluate the incidence, etiology, gender and age of patients with maxillofacial fractures through conventional radiography during two years. Materials & Methods: In this descriptive study, routine radiographs of 127 patients with maxillofacial trauma referring to radiology department of Mashhad Dental School were evaluated during two years (2008-2010). The number, etiology, type and anatomic site of the fracture as well as gender, age and educational level of the patients were recorded. The data were analyzed using SPSS 15. Results: A total of 93 out of 127 patients had maxillofacial fractures. The patients with fracture had the age range of 2 to 82 years, including 75 males (mean age 25.83±13.8) and 18 females mean age 20.33±10.7). More fractures were observed in men (80.6%) than women (19.4%). Mandible bone was the most frequent site of fracture (35.5%) in both genders, followed by dentoalveolar fracture (31.2%) and Mandible bone + dentoalveolar fracture (21.5%). Furthermore, the main cause of fractures was vehicle accident (55.9%) followed by falling (26.9%) and assault (10.8%). Multiple fractures occurred 2.7 times more than single fractures. Most fractures occurred in patients with low educational status. Conclusion:In the present study, fractures were more common in men. The mandible bone was the most prevalent site of fracture. The main cause of fractures was motor vehicle accidents. As the fractures occur more commonly in young adults, improving people’s awareness regarding principal safety measures and personal protection is recommended.