بررسي اثرات تنش شوري بر صفات مرتبط با عملكرد در هشت توده بومي شنبليله (.L. Trigonella foenom-graecum L)

Investigation the Effects of Salinity Stress on Related Yield Traits in Eight Landraces of Fenugreek (Trigonella foenum- graceum L.)

شوری به عنوان یك تنش محیطی مهم و مشكل عمده در كشاورزی مناطق خشك و نیمه خشك مطرح است. شنبلیلهاز مهمترین گیاهان دارویی است كه در صنایع دارویی استفاده می¬شود.برای بررسی اثر تنش شوری بر عملكرد و اجزای عملكرد هشت توده بومی شنبلیله و شناسایی بهترین توده¬هااز نظر تحمل به شوریآزمایشی به صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملأ تصادفیبا سه تكرار به صورت گلدانی در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل هشت توده بومی شنبلیله اصفهان، تبریز، همدان، ساری، چالوس، آمل، مشهد، یاسوج وسه سطح شوری (60، 120و180 میلی¬مولار و آب شرب به عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد كه سطح برگ، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه و عملكرد دانه در بوته در سطح شوری 180 میلی¬مولار به ترتیب 58/41، 72/16، 73/27، 44/40، 58/54، 88/8، 39/58 درصد نسبت به شاهد كاهش نشان دادند. بین توده¬ها، توده¬های مشهد و چالوس متحمل¬ترین و توده¬های تبریز، همدان و یاسوج حساس¬ترین توده¬ها به شوری بودند.

Salinity is considered as an important environmental stress and major problem in agriculture for arid and semiarid regions. Fenugreek is one of the important medicinal plant that used in the pharmaceutical industry. In order to investigate the effect of salinity stress on yield and yield components of eight landraces of fenugreek and identify the best landraces in terms of salt tolerance a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replicates as potted in 2013. Experimental treatments were combination of eight fenugreek landrace (Isfahan, Tabriz, Hamedan, Sari,Challous, Amol,Mashhad and Yasooj) and three levels of salinity stress (60, 120 and 180 mMNaCl and tap water as a control). The results revealed that leaf area, plant height, number of pods per plant, number of seed per pod, number of seeds per plant, 1000-seedweight, seed yield per plant in the salinity level of 180 mMwere decreased by %41.58, %16.72, %27.73, %40.44, %54.58, %8.88, %58.39 compared to control, respectively. Amomg the landraces, Mashhad and Challous landraces were the most resistant and Tabriz, Hamedan and Yasooj landraces were the most sensitive landraces to salinity.