نگاهي به نظام تربيت اسلامي شيخ‌الرييس «ابن‌سينا»

هدف اين مطالعه، بازبيني آراي تعليم و تربيتي «ابن‌سينا» در قالب نظريه يا نظام تربيت اسلامي «ابن‌سينا» است. اين مطالعه به شيوه تاريخي انجام شده و مطالب آن با مراجعه به اسناد و مدارك مثبوت (عموماً دست دوم)، جمع‌آوري گرديده است. با تحليل محتواي به دست آمده، اين مطالعه نشان داد، حضور بوعلي‌سينا در دربار سلاطين، بيشترين تخصص او را به طب (نياز درباريان) نزديك‌تر كرد، اما باعث نشد فقط در يك حوزه معرفتي مانند طب و سياست بماند. «ابن‌سينا» تقريباً نخستين دانشمند مسلمان است كه اول، در حوزه تعليم و تربيت اسلامي داراي نظريه است، دوم، برخي از نظريات خود را در تعليم و تربيت به كار برده، سوم، «ابن‌سينا» در كار خود داراي سبك و روش بوده، چهارم، نظريه تربيتي «ابن‌سينا» تا آن اندازه منسجم است كه مي‌توان به توانايي برنامه‌ريزي آموزشي و درسي وي پي برد و پنجم، با بررسي دقيق‌تر مي‌توان آراي تربيتي «ابن‌سينا» را در قالب به نظام تربيتي توسعه داد. از يافته ديگر اين مطالعه مي‌توان اين موضوع را نيز توجه داشت كه «ابن‌سينا» (شايد ناخواسته) داراي توانايي برنامه‌ريزي آموزشي و درسي ميان رشته‌اي هم بود. به طوري كه وي فلسفه را در سياست و طب؛ و فلسفه و طب و هنر را در تعليم و تربيت تلفيق كرده است. «ابن‌سينا» در نظام تربيتي خود به مباني، اصول، اهداف، روش، محتوا (برنامه آموزشي و برنامه درسي)، معلم، دانش‌آموز، خانواده، همسالان، تشويق، تنبيه و موارد ديگر توجه داشته است.