بررسي درصد فراواني نسبي و شاخص‌هاي تنوع زيستي پرندگان آبزي و كنار‌آبزي منطقه حفاظت شده حرا، مطالعه موردي سال‏هاي 1385 (2007) تا 1390 (2012)

Study of relative abundance and biodiversity index of waterbirds in Harraprotected area (A case study from 2007to 2012)

پرندگان آبزي و كنارآبزي، شاخص‌ترين گروه جانوري براي تشخيص تغييرات اكولوژيك در محيط‌هاي مانگرو به شمار مي‌آيند. براي تعيين ميزان تغييرات در شاخص‌هاي تنوع زيستي پرندگان آبزي و كنار آبزي و فراواني نسبي آن ها در منطقه حفاظت ‌شده حرا، آمار سرشماري نيمه زمستانه در بازه زماني 6 ساله (1390-1385) مورد بررسي قرار گرفت. ميانگين مشاهدات در طول اين بازه زماني ‌‌68/4463 ± 12836‌‌‌ قطعه ‌‌‌محاسبه ‌‌گرديد.‌ گونه‌هاي‌ ‌Egretta gularis، Charadrius mongolus، Calidris alpina، Larus cachinnan و ‏Sterna nilotica به ترتيب از تيره حواصيليان، سليميان، آبچليكيان،كاكاييان و پرستودرياييان فراوانترين گونه ها بوده‌اند. آناليز نسبت‌هاي تشابه SIMPER نشان داد كه درصد متوسط نسبت تشابه 90/62 درصد بوده و فراوان‏ترين گونه ها در طول اين بازه زماني به ترتيب سليم خرچنگ‌خوار Dromas ardeola‌، تليله‌شكم‌سياه Calidris alpina و گيلانشاه بزرگ Numenius arquata بوده‌اند (بر اساس آناليز نسبت‌هاي تشابه به ترتيب 58/18، 92/13 و 69/10 درصد). چهار گونه سليم خرچنگ‌خوار، تليله شكم‏سياه، گيلانشاه بزرگ و آبچليك نوك سر بالا بيش از 50 درصد مشاهدات پرندگان را شامل مي‌شوند. بررسي شاخص هاي تنوع مشخص كرد كه تنوع در سال 1390 (2012) در مقايسه با سال-هاي ديگر بيش تر بود كه در آن شاخص‌هاي شانون- وينر(Hʹ)، سيمپسون (D) و مكينتاش (D) به ترتيب 99/2، 31/14، 74/0؛ شاخص‌هاي غناي گونه‌اي كه همان فراواني گونه‌اي بود و شاخص‌هاي يكنواختي پايلو (Jʹ) و مكينتاش (E) به ترتيب 73، 41 /0 و 86/0 محاسبه گرديد. علاوه بر اين، نمودار حاصل از مرتب‌سازي تنوع زيستي به روش Renyiنشان داد كه سال ‌1390 داراي بيش ترين تنوع بوده است. آناليز SHE نيز بيان‌كننده اين موضوع بود كه مولفه‌هاي موثر بر شاخص عددي تنوع گونه‌اي، مولفه‌هاي غنا و يكنواختي گونه اي بوده‌اند.

Waterbirds are considered as most outstanding of the animal group for identifying of ecological variations in mangroves. A time gorge of six years (2007-2012) was studied for determination of variations rate in biodiversity index of waterbirds and their relative frequency in Harra Protected Area (HPA) using mid-winter census. The mean value abundance of the waterbirds during the period of study was found to be 12836±4464/340 individuals. The Egretta gularis, Charadrius mongolus, Caldris alpine, Larus cachinnans and Sternaniticola were the dominant species were from family Ardeidae, Charadriidae, Scolopacidae, laridae and Steridae at HPA, respectively. A similarity percentage (SIMPER) analysis indicated that total average similarity of waterbird species in HPA was 62.90%. Furthermore, The HPA was dominated by Dromasardeola, Calidris alpina and Numenius arquata (SIMPER, percentage of contribution to similarity of 18.58%, 13.92%, and 10.69% respectively). Four species of Crab plover, Dunlin, Eurasian Curlew and Terek Sandpiper represented more than 50% of observations at HPA. The results of diversity patterns of waterbirds indicated that the diversity was higher in 2012 as compared to other years, where Shannon-Wiener’s H, Simpson’d index and McIntosh’d index were 2.99, 14.31 and 0.74 respectively. The values for Species Abundance, McIntosh E and Pielou J were calculated to be 41, 0.85 and 0.73 for 2012 respectively. The results were confirmed using Rényi diversity profile. Furthermore, the SHE analysis showed that effective component over number index diversity was Evenness indices and species richness component.