نقش مصلحت در تحول فقه سياسي شيعه پس از انقلاب اسلامي

The Role of Expedience in Development of Shiite Political Jurisprudence Subsequent to Islamic Revolution

طرح مصلحت نظام سياسي، پس از تشكيل نظام جمهوري اسلامي، در برخي ساحت‌ها موجب تحول فقه سياسي شيعه شد. در‌‌اين نوشته كوشيده‌ايم تا با بررسي جايگاه مصلحت در فقه سياسي شيعه و با توجه به‌امكان فهم برخي از مصالح و مفاسد و ساحت كارآمدي و ابزاري آن براي اداره جامعه و اجراي احكام و آموزه‌هاي دين، نقش آن‌را در دگرگوني اين دانش، نشان دهيم. لذا اين نكته را مورد تاكيد قرار داديم كه با توجه به‌نقش مصلحت در اموري مانند گذر از نگاه محدود به‌نگرش كلان؛ بروز كارآمدي فقه سياسي؛ كاربردي شدن احكام حكومتي و توسعه قلمرو مسايل فقه سياسي؛ اين اصل، توانسته است اين دانش را دچار برخي تحول‌ها سازد و از آنجا كه اين تحول بر اساس روش اجتهاد سامان يافته، تحولي اصيل است.

Introduction of political expedience following the establishment of Islamic Republic of Iran resulted in the transformation of Shiite political jurisprudence in some aspects. Having examined the position of expedience in Shiite political jurisprudence and regarding the possibility to perceive some of expediencies and inexpediencies as well as the scope of its instrumental viability to manage the society and reinforcement of religious regulations and teachings, we have tried to demonstrate its role to transform this science. Therefore, we have emphasized that regarding the role of expedience in issues like movement from limited to a broader perspective, the viability of political jurisprudence, making government regulations practical and expanding the scope of political jurisprudence issues, this principle has been able to transform this science. It is an original transformation because it is based on Ijtihad.