مطالبات اجتماعي و فرهنگي زنان در دوره مشروطه تا سلطنت رضاشاه

Women Social and Cultural Demands from Constitution Period to Reza Shah Reign

نويسندگان مقاله حاضر درصدد هستند تا موضوع خواسته‌هاي اجتماعي و فرهنگي زنان (مانند آموزش ‌و پرورش، ارتقاي سطح بهداشت عمومي، جلب رضايت دختران به هنگام ازدواج، شروط ضمن عقد، و سپردن مديريت امور بانوان به خود آن‌ها) را از دوران مشروطه تا مقطع سلطنت رضاشاه بررسي كنند. در اين مقاله استدلال شده است كه، برخلاف تصور رايج، زنان ايراني حتي در مقطع بعد از كودتاي سوم اسفند و حكومت رضاشاه هم تلاش داشتند مطالبات خود را بر اساس بازتفسيري از آن‌ چيزي استوار كنند كه به‌مثابه عرف و عادت در بين مردم رايج بود و بيش‌تر درصدد بودند رفتار مردم عادي با زنان را، كه توام با خشونت و ناديده‌گرفتن حقوق ايشان بود، اصلاح كنند نه اين‌كه لزوماً امري را ترويج كنند كه مغاير با موازين فرهنگ مسلط برخاسته از احكام مدني شرع باشد. فرضيه مقاله حاضر اين است كه مباني حقوق مدني مدنظر زنان، از جمله نكاح و طلاق و ارث و مالكيت، عمدتاً برگرفته از احكام شرعي بوده است كه در دوره دوم سلطنت رضاشاه، برخلاف گذشته، از حالت تشتت خارج شد و جنبه قانوني به خود گرفت.

This study aims to discuss the social and cultural demands of women such as education, public hygiene, girls’ satisfactionon the occasion of marriage, the conditions of official engagement, and relinquishing women managerial affairs to themselves, fromthe time of Constitutional Revolution to Reza Shah Reign. The main sources of this study are women periodicals published during these periodsas they reflect women viewpoints in relation to the public culture. The findings of the study indicate that contrary to common beliefs, Iranian women, even after the 1921 Persian coupdʹetatand Reza Shah Reign, made attempts forrequesting their demands in light of re-interpreting customs and rituals,as had been taken for granted by the public,and improving the publicmannerswithwomen. They particularly attempted for re-forming the violent manners which violated the women rights. Thus, the reformist women did notattempt for propagatingwhat were contradictory with the dominant cultural normsand religious civil laws. The hypothesis of this study is that civil rights concerning women especially the laws of marriage, divorce, inheritance, and property were originally religious laws which duringthe second period of Reza Shah Reignwere assembled and legitimized.