آزادي سياسي و جمهوري اسلامي ايران با تاكيد بر قانون اساسي

Islamic Republic of Iran and Political Freedom with an Emphasis on the Constitution

هدف اصلي اين مقاله بررسي ميزان تحقق شاخص‌هاي آزادي سياسي در نظام جمهوري اسلامي ايران با تاكيد بر قانون اساسي است. به همين منظور پس از تشريح جايگاه آزادي در قانون اساسي، اصول مرتبط با آزادي سياسي در قانون اساسي جمهوري اسلامي بررسي و شاخص‌هاي آزادي سياسي از آن استخراج شده است. سپس با ارايه آمار و ارقام تفكيكي مبتني بر اين شاخص‌ها، ميزان اهتمام دولت‌هاي مختلف در بازه زماني 1368 تا 1388 به آزادي سياسي را بررسي كرده‌ايم. اين آمار كه بخش اعظم آنها براي اولين بار در اين مقاله ارايه شده‌اند، شامل بررسي انتخابات برگزارشده بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، تعداد مجوزهاي صادر شده نشريات در دولت‌هاي سازندگي، اصلاحات و نهم، زمينه‌ كاري نشريات، تعداد تشكل‌هاي سياسي در دولت‌هاي سازندگي، اصلاحات و نهم و موارد استيضاح و ندادن راي اعتماد به وزرا، سوال از وزراي مختلف، تحقيق و تفحص از نهادها و ارگان‌هاي مختلف مي‌باشد. آمار ياد شده نشان مي‌دهد كه آزادي‌هاي سياسي يكي از مهم‌ترين دستاوردهاي نظام جمهوري اسلامي ايران بوده و دولت‌هاي مختلف به اين مقوله توجه جدي نشان داده‌اند.

This article mainly tries to study how much indexes of political freedom in Islamic Republic of Iran have been implemented with an emphasis on the constitution. To this end, first the position of freedom in the constitution has been explained then principles related to political freedom in Islamic republic of Iranʹs constitution have been studied and indexes of political freedom have been extracted. Later, presenting distinctive statistical data based on these indexes, the amount of attention paid to political freedom by different governments from 1990 to 2010 has been studied. The statistics in this article, most of them presented for the first time, include elections after the victory of the Islamic revolution, the number of licenses issued for the periodicals during the tenure of “construction” government, “reforms” government and ninth government, the field of periodicals, the number of political organizations and parties during “construction”, “reforms” and ninth government, house impeachment of ministers and cases of not giving the vote of confidence, questioning different ministers, investigation from different institutes and organs. These statistics indicate that political freedoms are among the most important achievements by Islamic republic of Iran and different governments have paid serious attention to this issue.