سنجش كمي و كيفي مفهوم جمهوري و دموكراسي در انديشه سياسي امام خميني(ره)

Quantitative and Qualitative Evaluation of the Concepts of Republic and Democracy in Imam Khomeiniʹʹs Political Thought

جمهوري و دموكراسي، دو واژه‌اي است كه از قرن پنجم قبل از ميلاد تاكنون به معناي حكومت مردمي به كار رفته و از قرن 16 ميلادي بر آن تاكيد ويژه و گسترده‌تري در غرب صورت گرفته است. امام خميني(ره) نيز براي تبيين نظام حكومتي مورد نظر خود، قبل و بعد از انقلاب، آن دو را به كار برده است. اينكه، جمهوري و دموكراسي در انديشه سياسي امام خميني(ره) از چه معنايي در كميت و كيفيت برخوردار است، پرسشي است كه اين مقاله در پي پاسخ به آن است. به نظر مي‌رسد امام خميني(ره) واژه جمهوري را بيشتر از دموكراسي و به مفهوم نقش تعيين‌كننده مردم در حكومت با الگوي حكومتي مورد نظر خود يعني ولايت فقيه نزديك‌تر ديده‌اند. نشان دادن ظرفيت اسلام با مقتضيات زمان و مكان و هويدا كردن سازگاري جمهوري اسلامي (مردم سالاري ديني) با واژه جمهوري و كمتر با دموكراسي از يافته‌هاي مقاله حاضر است.

Repu: blic and democracy are two terms applied to mean ruling of people since fifth century B.C. They have been especially and tremendously emphasized in west since 16th century. To clarify his ruling system prior and subsequent to the victory of revolution, Imam Khomeini applied these terms as well. What republic and democracy quantitatively and qualitatively mean in Imam Khomeiniʹs political thought is the main inquiry this article tries to answer. It seems Imam Khomeini applied the term republic more than democracy to mean peopleʹs pivotal role in the state which is closer to his desired ruling model i.e. welayat-e faqih. Findings of this article indicate that capacities of Islam with necessities of time and place are demonstrated with the term republic more than democracy and that Islamic Republic (religious democracy) is more compatible with the former and less with the latter.