بررسي اثر عصاره ي آبي گياه چرخه (Launaea acanthodes (Boiss.) O. Kuntze) بر سطح سرمي انسولين و گلوكز خون و تغييرات هيستومورفولوژي پانكراس در موش هاي صحرايي ديابتي

The effect of aqueous extract of Launaea acanthodes (Boiss.) O. Kuntze on the serum level of insulin and blood glucose and histomorphological changes of pancreas in diabetic rats

سابقه و هدف: ديابت يك ناهنجاري متابوليكي است كه با هيپرگليسمي ناشي از نقص در ترشح انسولين و اختلال در عملكرد پانكراس نمايان مي شود. باتوجه به خواص دارويي گياه چرخه، اين پژوهش با هدف بررسي اثرات آن بر سطح سرمي انسولين و گلوكز خون و تغييرات هيستومورفولوژي پانكراس در موش هاي صحرايي ديابتي انجام شد. مواد و روش ها: تعدا 27 سر موش صحرايي نر به گروه هاي مساوي شاهد، شاهد ديابتي و تجربي ديابتي تقسيم شدند. گروه هاي شاهد ديابتي و تجربي ديابتي، با يك بار تزريق داخل صفاقي آلوكسان ديابتي شدند. گروه تجربي ديابتي يك روز در ميان و به مدت يك ماه، عصاره آبي چرخه را به صورت داخل صفاقي و با غلظت 300mg/kg دريافت نمودند. به گروه هاي شاهد و شاهد ديابتي آب مقطر استريل تزريق شد. سطح سرمي انسولين و گلوكز خون در هر يك از روزهاي 1، 15 و 30 اندازه گيري شد. مطالعات بافتي نيز به منظور تعيين تعداد و قطر جزاير لانگرهانس پانكراس انجام شد. نتايج: در روزهاي 15 و 30 آزمايش تزريق عصاره ي چرخه موجب كاهش معني داري در سطح سرمي گلوكز و افزايش معني داري در سطح سرمي انسولين نسبت به گروه شاهد ديابتي شد (05/0P < ). هم چنين، ميانگين تعداد و قطر جزاير لانگرهانس در گروه تجربي ديابتي نسبت به گروه شاهد ديابتي به طور معني داري افزايش يافت (05/0P < ). نتيجه گيري: عصاره ي گياه چرخه موجب افزايش انسولين و كاهش گلوكز خون و نيز افزايش ميانگين تعداد و قطر جزاير لانگرهانس در موش هاي صحرايي ديابتي مي شود.

Background: Diabetes is a metabolic disorder that appears by hyperglycemia resulting from defects in insulin secretion and pancreatic function. Considering the properties of the Launaea acanthodes, this study aimed to examine the effects of this plant on serum level of insulin and blood glucose and histomorphological changes of pancreas in diabetic rats. Materials and Methods: In this study, 27 male rats were allocated into the equal groups of control, diabetic control and experimental diabetic. The diabetes in diabetic control and experimental diabetic groups was induced using an intraperitoneal injection of alloxan. The experimental diabetic group received the aqueous extract of L. acanthodes (300 mg/kg, ip) in alternate days for one month. Sterile distilled water was injected to the animals of control and diabetic control groups. The serum levels of insulin and blood glucose were measured on days 1, 15 and 30. Histological studies were performed to determine the number and diameter of the pancreatic islets. Results: On days 15 and 30 of the experiment, injection of the L. acanthodes extract caused a significant decrease and increase in the serum level of glucose and insulin, respectively compared to the control group (P < 0.05). Moreover, the mean number and diameter of pancreatic islets were significantly increased in the diabetic experimental compared to the diabetic control group (P < 0.05). Conclusion: The extract of L. acanthodes can increase the serum insulin and the mean number and diameter of pancreatic islets and decrease the blood glucose in diabetic rats.