ارزيابي كيفي منابع آب شهرستان گرگان با استفاده از GIS و زمين آمار

Evaluation of ground water quality in GORGAN Township using GIS and Geostatistics

خصوصیات كیفی منابع آب با توجه به متغیرهای مختلف طبیعی و فعالیت‌های انسانی، الگوی مكانی مختلفی دارند. با شناخت این متغیرها و بكارگیری روش‌های درون یابی می‌توان چگونگی پراكنش مكانی را با دقت بالا مدل سازی نمود. هدف این مطالعه در واقع استفاده از بهینه‌ترین روش درون یابی برای ارزیابی كیفی منابع آب شهرستان گرگان بوده است. بدین‌منظور در ابتدا داده‌های 145 نقطه از مكان‌های مختلف شهرستان طی سال‌های 1383 تا 1388 جمع‌آوری شده و پس از نرمال‌سازی و تحلیل آماری با بالاترین دقت به محیط نرم‌افزار ArcGIS 9.3 وارد شدند. روش‌های مختلف درون‌یابی از جمله روش وزن‌دهی معكوس فاصله و كریجینگ با توابع مختلفی از جمله نمایی، كروی و معمولی برای هر متغیر بطور جداگانه تست شده و بر اساس فاكتورهایی از جمله خطای بایاس میانگین، خطای مربع میانگین، خطای قدر مطلق میانگین و خطای مجذور میانگین استاندارد شده ارزیابی گردیدند. نتیجه ای كه در استفاده از این مدل بدست آمد، مؤید نزدیكی دقت روش‌های مختلف درون یابی برای داده‌های مورد استفاده بوده است. كیفیت منابع آب در این شهرستان از جنوب شرق به شمال غرب در مورد اكثر فاكتورهای كیفی از جمله هدایت الكتریكی و نیترات نامطلوب‌تر می‌شود كه علاوه بر شرایط خاص طبیعی به عواملی از جمله نفوذ فاضلاب گرگان و اسفاده از كود و سموم كشاورزی مرتبط است. نتایج این تحقیق می‌تواند جهت مكان یابی چاه‌های جدید در منطقه مورد مطالعه مورد استفاده قرار گیرد.

Quality water characteristics for drinking purpose are affected by numerous environmental and human conditions. Distribute of this characteristic in various parts, in according to exploitation and management of the environment and in order to geological and geomorphic structures are different. Factors including waste water infiltration, urban runoff, large livestock, industrial waste water, solid waste place, far and near to the sea are factors that directly and indirectly affect water quality. Theses affect especially if these due to increasing of some sensitive parameters such as nitrate, it is necessary to evaluate systematically. The main purpose of this paper is evaluating the quality of groundwater resource using GIS and geo statistics in Gorgan city. Water quality maps in GIS are created using interpolation methods. In fact, interpolation is estimation of the unknown continuous variable based on the discrete known samples. There are several methods for interpolation of spatial data .all these models are based on the logic of the effects of spatial autocorrelation functions. According to calculation of variables correlation ratio, structural analysis is possible. In general, interpolation methods are divided into two deterministic and non-deterministic methods and local and global. Common interpolation methods are inverse distance weighting (IDW), polynomial, and geo statistic Kriging. Krigging is an estimation of the unknown samples based on weighted moving average. This model notice to land structure, with variogram. The best of unbiased line that include minimum of error variance is used for evaluation of model spatial precision. In this paper the values of some factors such as Mean Bias Error (MBE), Mean Absolute Error (MAE) and Root Mean Square Standardized were evaluated.