نظريه تناسخ و رويكرد شيخ علا الدوله سمناني

Sheikh Ala’dole Semnani’s Approach to the Theory of Reincarnation

چكيده نظريه تناسخ مصطلح به‌عنوان يكي از آموزه‌هاي محوري اديان هندي و بودايي، از ديرباز محل مجادلات كلامي، فلسفي و عرفاني در ميان مسلمانان بوده كه غالباً با دلايل متعدد و متقن به ابطال آن راي داده‌اند. در‌اين ميان برخي گروه‌ها و فرق غير رسمي‌‌مسلمانان، نظريه تناسخ را پذيرفته يا منتسب به پذيرش آن شده‌اند. همين امر دامنه مباحث تخصصي در مورد‌اين نظريه را به حوزه‌هاي مختلف معرفتي و تا دوره معاصرسرايت داده است. يكي از عرفاي به‌نام‌ايراني كه از منظري عرفاني به مقابله با رواج آموزه تناسخ در عصر خويش پرداخته و با روشن‌بيني و دقت نظر ستودني به موشكافي، ريشه‌يابي و پاسخگويي به مسايل پيرامون ‌اين نظريه پرداخته، شيخ علا الدوله سمناني عارف بزرگ قرن هفتم وهشتم هجري قمري است. در‌اين مقاله تلاش شده است تا مواجهه‌ اين عارف الهي با آموزه تناسخ، در خلال آثار بازمانده از وي مورد بررسي وتحليل قرار گيرد.

Abstract The theory of reincarnation, as one of the basic teachings of Hinduism and Buddhism, has long been the subject of philosophical, mystical and theological disputes among Muslim scholars, who have strongly argued against it. As some unconventional Muslim groups and sects have been known to have accepted or have been affiliated with the theory of incarnation, the discussion of this theory has made its way into different theological fields up to the present time. Taking a Gnostic perspective, the great Sufi, Sheikh Ala ud-Daula Semnani (7 and 8 A.H), as one of the renowned Persian mystics, opposed the prevalence of reincarnation teachings in his time with admirable lucidity and precision. The present article is an attempt to analyze his opposition through and analysis his works.