اثرات محافظتي بر استخوان متعاقب تجويز عصاره الكلي گياه گلدر (Otostegiapersica) در موش‌هاي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين: مطالعه هيستومورفومتري

Bone protective effects following ethanolic extract (Otostegiapersica) administration in streptozotocin-induced diabetic rats: histomorphometric study

زمينه مطالعه: ‌داروهاي گياهي اخيراً براي درمان ديابت مورد توجه قرار گرفته اند. يكي از عوارض ديابت پوكي استخوان بوده و خطر شكستگي استخوان را در بيماران ديابتي افزايش مي‌دهد. گياه گلدر با داشتن خصوصيات آنتي اكسيداني و كاهش دهنده قند خون به عنوان عامل ضد ديابتي معرفي شده است. هدف: اين مطالعه بررسي اثرات بالقوه محافظتي بر بافت استخوان توسط عصاره الكلي گياه گلدر در موش‌هاي ديابتي مي‌باشد. روش‌كار:‌ ‌40 سر موش نر ويستار به 5 گروه مساوي تقسيم شدند. گروه 1 سالم ولي گروه‌هاي 2، 3، 4 و5 با تزريق داروي استرپتوزوتوسين با دوز mg/kg50 ديابتي شدند. گروه 1و 2 تنها حلال عصاره و بقيه به ترتيب دوزهايmg/kg 200، 300 و 450 از عصاره را به مدت 28 روز دريافت كردند. در روز 29 با عميق كردن بيهوشي، حيوانات كشته شدند. سرم براي تعيين گلوكز و استخوان‌هاي ران، تيبيا–فيبولاي چپ براي مطالعه بافتي برداشت و مهره 4 كمري براي اندازه‌گيري خاكستر برداشت شد. داده‌ها با نرم افزار SPSS و آزمون آناليز واريانس و آزمون تعقيبي توكي مقايسه و تجزيه و تحليل شد. نتـايج: تجويز دوز mg/kg 300 باعث كاهش قند خون گرديد. پارامترهاي قطر ترابكول‌هاي اپي فيزيال و متا فيزيال، مساحت بافت به مساحت استخـوان در گـروه‌هـاي ديـابتـي كاهش نشان داد ولي دوز mg/kg 200 باعث جلوگيري از اين كاهش گرديد. وزن خاكستر مهره 4 كمري در دوز mg/kg200 مشـابـه بـا گـروه سـالـم ولـي در بقيـه گـروه‌هـا كـاهـش داشـت. قـطـر استيـويـد بين گروه‌ها اختلاف معني‌داري نداشت(05/0‌p < ‌.) نتيجـه‌‌گيري‌نهايي:‌ ‌عصاره الكلي گلدر با دوز كم، در موش‌هاي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين داراي اثرات محافظ بر استخوان اسفنجي مي‌باشد.

BACKGROUND: Medical plants have been recently used to treat diabetes. Osteoporosis is one of diabetes side effects and increases the risk of bone fracture in diabetic patient. OBJECTIVES: The purpose of the present study was to investigate the potential bone protective effects of O.persicaethanolic extract in streptozotocin-induced diabetic rats. METHODS: Forty male rats were randomly divided into five equal groups and treated as follows: group 1 (control); group 2 (STZ group): received STZ 50 mg/kg by a single IP injection; groups 3, 4 and 5 treated with STZ as above+ 200 mg/kg, 300 mg/kg and 450 mg/kg of O. persica extract per day by oral gavage, respectively. On day 29, serum taken for glucose level measurement and left femoral and tibio-fibular bones were dissected for histomorphometric study, while L4 vertebrate were removed for determination of ash weight. RESULTS: 300mg/kg of extract reduced serum glucose levels. Epiphyseal and metaphyseal Trabecular thickness as well as epiphyseal bone area/tissue area significantly decreased in STZ group. O. persica extract at the dosage of 200 mg/kg reversed all these parameters to the control level. No significant difference observed in osteoid thickness among different groups. Ash weight of L4 vertebrate in rats treated with 300 and 450 mg/kg of extract was significantly lower than other groups. CONCLUSIONS: The results show that ethanolic extract of O. persica has bone protective effects in STZ-treated rats.