علل ارسطويي از منظر فلاسفه دوره يوناني‌مآبي

Aristotelian Causes from the Perspective of Hellenistic Philosophers

چكيده رواقيـون كه كمي‌‌بعـد از ارسـطو در آتـن، به تـرويج نظـريات فلسـفي خـود پرداختند، نظريه عليت را پذيرفتند و آن را اصلي اساسي در فلسفه طبيعي و اخلاقي خود‌به‌شمارآوردند، اما نه به همان صورت كه ارسطو آن را تبيين كرده بود. نه تنها تعريف و تصور آنها از عليت متفاوت بود، بلكه نظريه علل اربعه را نيز نپذيرفتند و همچون حكماي پيشا سقراطي، فقط به علت مادي رسيدند و خدا را نيز مادي انگاشتند. در ميان نحله‌هاي فعال و مطرح در‌اين دوره مي‌‌توان به اپيكوريان و شكاكان و افلاطونيان ميانه و نو اشاره كرد كه تنها نزد افلاطونيان مي‌‌توان وفاداري به اصل عليت را مشاهده كرد، اصلي كه باعث‌ايجاد و نظم عالم مي‌‌شود و در رابطه طولي بين موجودات در قوس نزول، فيض ناميده مي‌‌شود. با گسترش مسيحيت و مسيحي شدن فلاسفه از قرن 6 به بعد، رابطه عليت به رابطه‌اي ‌ايجادي بين خدا و عالم تبديل و ديدگاه فيض نوافلاطوني برچيده مي‌‌شود و حتي تا قرن 12 و 13 اثر چنداني از آموزه‌هاي فيزيكي و متافيزيكي ارسطو در بين آبا كليسا ديده نمي‌‌شود

Abstract The Stoic philosophers who promoted their views in Athens soon after Aristotle, accepted the causation theory and made it the major principle in their physical and ethical philosophy but not in an Aristotelian sense. Not only was their definition and conception of causation different, nor did they accept the four causes. Similar to the pre-Socratic philosophers, they believed in only material cause and considered God as a material being. In this tradition, prevalent in the Hellenistic period, only neo-platonic philosophers accepted the principle of causality as a rule which causes order in the universe. It is called emanation in the linear relationship between beings in the Descendant Arc. From the 6th century onwards, among the Christian philosophers the causation relationship changed into the inevitable relation between God and the world. The emanation view was absent among them and even in the 12th and 13th centuries one cannot find any trace of the physical and metaphysical theories of Aristotle among the followers of the Traditional Church.