برخي از فرآيندهاي واجي در گويش گيلكي رودسر

A Number of Phonological Processes of Gilaki Dialect in Rudsar

مقاله حاضر به توصيف و تحليل برخي از مهمترين فرايندهاي واجي گويش گيلكي در شهرستان رودسر مي‌پردازد. بدين منظور از ده گويشور بومي اين گويش مصاحبه به عمل آمد. نيز از شمّ زباني يكي از نگارندگان به عنوان گويشور بومي و برخي از منابع مكتوب براي جمع آوري داده ها استفاده شده است. همگوني (همگوني همخوان‌ها، هماهنگي واكه‌ها)، حذف (حذف همخوان پاياني، حذف همخوان مياني)، تبديل خوشه‌هاي ?-nn? به صورت ?-nd-?، تضعيف، قلب، كشش جبراني، تبديل همخوان /r/ به همخوان /l/ و تبديل واكه /A/ به واكه /o/ از فرايندهايي هستند كه در اين مقاله با شواهد كافي مورد تحليل و بررسي قرار گرفته‌اند. از بين فرايندهاي بررسي شده، اين نتيجه به دست آمد كه قواعد همگوني، حذف و تضعيف از پربسامدترين فرايندها و تبديل خوشه‌هاي ?-nn? به صورت?-nd-? از كم بسامدترين آنها در اين گويش به شمار ميرود.

The present article is to describe and analyze some phonological processes of Gilaki dialect in Rudsar. The data have been collected through a five-hour interview with ten Rudsari informants. Furthermore, one of the authors of this article is a native speaker of this dialect. Besides, written sources have been used for gathering a number of data. Then, the data is transcribed according to the IPA and analyzed descriptively. The phonological processes which are studied in this article, include different types of assimilation(consonant assimilation, vowel harmony), deletion(deletion of final consonant, deletion of medial consonant), changing the cluster[-nn] into[-nd-], lenition, metathesis, compensatory lengthening, lateralization of /r/, and raising of /A/ into[o] in some contexts. Sufficient evidence are presented for each process. One of the main results of this paper is that assimilation, deletion, lenition are the most frequent processes and changing the cluster [-nn] into[-nd-]is the least frequent one in this article.