زيبايي‌شناسي معشوق بر پايه تشبيه و استعاره در غزليات خواجوي كرماني و حافظ

چكيده تشبيه و استعاره از اصلي‌ترين عناصر صور خيال هستند كه شاعران به مدد آن‌ها مي‌توانند احساسات خود را بهتر مجسم كنند. معشوق از موضوعاتي است كه در شعر فارسي و خصوصاً غزل بسيار مورد توجه بوده است. ‌خواجو و حافظ در غزليات خود، زيبايي‌هاي معشوق را با تشبيه‌ها و استعاره‌هاي گوناگون به تصوير كشيده‌اند. در اين مقاله تشبيه‌ها و استعاره‌هاي مربوط به معشوق و سيماي ظاهري او در شعر خواجو و حافظ، بررسي شده و در پايان تشبيه‌ها و استعاره‌هاي پر بسامد در ‌وصف معشوق بر روي نمودار مشخص شده است. نتيجه بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه تشبيه‌ها و استعاره‌هاي دو شاعر دربارة معشوق غالباً به مشابه هم بوده و توصيف‌هايي كه از معشوق كرده‌اند در بيشتر موارد كليشه‌اي و غيربديع است.

Abstract Simile and metaphor are among the most important elements of Fantasy by which the poets can imagine their Feeling and emotion better.sweetheart is the topic which has been Concentrated and paid attention in Persian poem and especially Sonnet.Hafez and Khajoo pictures and illustrated the beauty of the Sweetheart by using Similes and metaphors in their Sonnets.In this article ,the Similes and metaphors related to the Sweetheart and her appearance have been surveyed and analyzed ,and Finally the popular Similes and metaphors in the description of the sweetheart have been illustrated on the diagram.the result of the surveys shows that the Similes and metaphors of both poets about the sweetheart have been nearly the same, and their description and illustration about the sweetheart have Similar and repetitive a cliché in most cases. Keywords Sweetheart; Sonnet; Simile; Metaphor; Khajoo; Hafez