بررسي و تحليل عوامل كليدي موثر بر توسعه منطقه اي با رويكرد آينده نگاري منطقه اي، مطالعه موردي: استان آذربايجان غربي، ايران

Analysis the Key Factors Impacting on Regional Development using Regional Foresight approach, The Case Study of West Azerbaijan Province, Iran

آينده‌نگاري منطقه‌اي، نوعي از آينده‌نگاري است كه با تمركز بر محدوده سرزميني خاص، در يك قلمرو جغرافيايي زيرملي با هدف اتخاذ تصميمات معين جهت تحقق آينده مطلوب عملياتي مي‌گردد. بر اين اساس پياده سازي اين رويكرد در چارچوب مفهوم توسعه منطقه اي مي‌تواند كمك قابل توجهي در بروز رساني ادبيات توسعه در كشور داشته باشد. آذربايجان غربي به عنوان يكي از مناطق داراي ويژگي هاي خاص و منحصر به فرد جغرافيايي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي و زيست محيطي؛ طيف گسترده اي از آينده هاي محتمل را پيش روي خود دارد. هدف عملياتي اين پژوهش شناسايي مولفه هاي كليدي توسعه منطقه اي و هدف غايي آن ترسيم آينده مطلوب آذربايجان غربي با رويكرد آينده نگاري منطقه اي است. پژوهش حاضر تحقيق كيفي از نوع مطالعه موردي است كه با استفاده از برخي مدل‌هاي كيفي كمي تحليل شده است. در اين پژوهش با بهره گيري از مطالعات موجود در زمينه توسعه منطقه اي، معيارهاي توسعه در شش گروه اجتماعي، اقتصادي، سياسي، زيست‌محيطي، علم‌و‌فناوري و سازمان فضايي طبقه بندي شده و بر اساس اسناد فرادست توسعه اي؛ 18 مولفه براي توسعه منطقه اي در آذربايجان غربي بازشناسي گرديده است. سپس از طريق توزيع 36 پرسشنامه؛ نظرات گروهي از مديران ارشد و كارشناسان خبره از نهادهاي مختلف مديريت استان جمع آوري شده است. داده هاي استخراج شده با تلفيق روش هاي ميانگين و تاپسيس، تحليل شده و مولفه هاي كليدي توسعه منطقه اي استخراج گرديده است. نتايج يافته‌ها نشان مي‌دهد كه سه مولفه «كشاورزي»، «شيوه مديريت» و «زيرساخت‌هاي ارتباطي» به عنوان مولفه‌هاي كليدي توسعه منطقه‌اي در آذربايجان غربي؛ تشكيل هشت سناريوي توسعه را داده و در نهايت سناريوي منطبق بر كشاورزي صنعتي، شيوه مديريت خصوصي و زيرساخت‌هايي با الگوي شبكه‌اي؛ با كسب امتياز بالاتر، ملاك تدوين چشم‌انداز توسعه منطقه قرار گرفته و بيانيه چشم‌انداز توسعه منطقه‌اي آذربايجان غربي دستاورد اين پژوهش قرار گرفته است.

Regional Foresight, which focuses on some of the specific land area in a given territory sub-national aims to achieve the desired future decisions, will be operational. An important factor in the success of regional Foresight is exploring the opportunities of local identity at the sub-national level and political leverage of national and transnational. West Azarbaijanas a strategic region in Iran has a wide range of possible futures. The operational objective of this study is to identify the key Indicators of regional development and its ultimate goal future of W.A proper approach to regional foresight. The present study utilizes existing studies in the field of regional development measures in six groups of social, economic, political, environmental, Spatial organization and Science and Technology are classified. Based on national documents 18 factors for regional development have been recognized in the W.A Then, by distributing 36 questionnaires, opinions of a group of senior executives and experts from various province management institutions are collected. The extracted data using a combination of average analysis methods and TOPSIS, and key factors of regional development have been extracted. Findings show that "Agriculture", "management style" and "communications infrastructure" as three regional development key factors made eight scenarios. The selected scenario is based on industrial agriculture, private management style and network infrastructure. Analysis of in-depth interviews and questionnaires distributed development approaches and strategies for the development and operation of regional development vision statement of W.A latest achievement in this study.