ارزيابي مدل‌هاي پارامتري با برآورد خطاي پيش‌بيني به روش زيان آشكار در بررسي بقاي بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ

Evaluation of parametric models with estimating the prediction error by apparent loss method in analyzing survival of colorectal patients

چكيده زمينه و هدف: سرطان كولوركتال شايع‌ترين سرطان دستگاه گوارش مي‌باشد. بررسي عوامل موثر بر زمان بقاي اين بيماران حايز اهميت است. هدف از اين پژوهش مقايسه مدل‌هاي پارامتري با برآورد خطاي پيش‌بيني و شناسايي عوامل موثر بر زمان بقاي بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ است. مواد و روش‏ها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات هم‌گروهي بود. در اين مطالعه 600 بيمار مبتلا به سرطان روده بزرگ طي سال‌هاي 1380 تا 1385 به بيمارستان طالقاني شهر تهران مراجعه نمودند و حداقل 5 سال پي‌گيري شدند. براي تعيين عوامل موثر بر زمان بقاي بيماران مدل‏هاي پارامتري وايبل، نمايي و لگ-لجستيك به داده‏ها برازش داده شد و اين مدل‏ها با برآورد خطاي پيش‌بيني به روش زيان آشكار با يكديگر مقايسه شدند. يافته‏ها: از 600 بيمار، 344(3/57 درصد) نفر مرد و 256(7/42 درصد) نفر زن بودند. از كل بيماران 151(2/25 درصد) نفر فوت كردند كه 3/62 درصد آنها مرد بودند. در حالت تك متغيره زمان بقاي بيماران با عوامل مرحله بيماري، شاخص توده بدني، محل سرطان و جنسيت بيمار ارتباط معني‌دار داشت اما در حالت چند متغيره تنها مرحله بيماري و شاخص توده بدني عوامل موثر بر بقاي اين بيماران بودند. با استفاده از برآورد خطاي پيش‌بيني به روش زيان آشكار، مدل لگ لجستيك بهترين مدل بود. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه پيش‌بيني زمان بقاي بيماران از اهميت بالايي برخوردار است لذا مي‌توان نتيجه گرفت براي مقايسه مدل‌ها از برآورد خطاي پيش‌بيني استفاده شود. علاوه بر آن از آنجايي كه مرحله بيماري و شاخص توده بدني از عوامل موثر در زمان بقاي بيماران شناخته شد مي‌توان با تشخيص به موقع و رعايت رژيم غذايي مناسب زمان بقاي بيماران را افزايش داد. واژگان كليدي:سرطان روده بزرگ، پيش‏بيني، مدل پارامتري

Abstract Background: Colorectal cancer is the most common gastrointestinal cancer. Investigating the factors that predict survival time for these patients is important.The purpose of this study was comparison of parametric models by estimating the prediction error and also identifying the effective factors on predicted survival time of patients with colorectal cancer. Materials and Methods: This cohort study was conducted with 600 patients who were suffered from colorectal cancer in Taleghani Hospital of Tehran between 2001 to 2005 and they were followed up for at least 5 years. For identifying the effective factors on survival time, of the patients we analyzed the data by some parametric models such as Weibull, Exponential and Log logistic and compared these models with the estimation of prediction error by apparent loss method. Results: Among 600 patients there was 344 men (57.3%) and 256 wemon (47.7%). Of total, 151 patients were died that 62.3% of them were men. Univariate analysis showed that the effect of BMI, sex, staging of tumor, tumor site were significant but in multivariate model staging of tumor and BMI were significant. By the estimation of prediction error, the best model was Log logistic . Conclusion: With respect to the importance of survival time prediction, we found that we can use the prediction error to compare the parametric models. In addition, because of effectiveness of tumor stages and BMI in the patients’ survival time, survival time could be increased by an on-time diagnosis and an appropriate controled diet. Keywords: Colorectal Cancer, Prediction, Parametric Model