سنجش سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي در خصوص پيش‌گيري از بروز سوانح و حوادث در كودكان شهرستان خرم آباد در سال 1393

The Measurement of Health Belief Model (HBM) constructs in the prevention of accidents and injuries in children in horramabd 2014

چكيده زمينه و هدف: سوانح و حوادث يكي از عوامل اصلي مرگ و ناتواني در دنيا و از مهم‌ترين علل مراجعه كودكان به بيمارستان مي‌باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف سنجش سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي و عملكرد، در مادران مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر خرم آباد در خصوص رفتارهاي پيش‌گيري كننده از سوانح و حوادث در كودكان صورت پذيرفته است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه مقطعي- تحليلي بر روي 261 نفر از مادران داراي كودك كمتر از 5 سال مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر خرم آباد در سال 1393 مي‌باشد. روش گردآوري اطلاعات پرسش‌نامه تنظيم شده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي بوده است. اطلاعات جمع‌آوري شده توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: در اين مطالعه ميانگين و انحراف معيار سن مادران 37/5±98/28 سال، ميانگين نمره عملكرد و خودكارآمدي مادران به ترتيب برابر 74/14±1/59 و 07/11±14/69 مشاهده شد. هم‌چنين ميانگين نمرات ساير سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي شامل حساسيت، شدت، منافع و موانع درك شده نيز بيش از حد متوسط مشاهده شد. بين خودكارآمدي و موانع درك شده همبستگي منفي و معني‌دار (256/0-=r، 001 > p) و بين موانع درك شده و عملكرد نيز همبستگي منفي و معني‌داري (391/0-=r ، 001 > p) وجود داشت. نتيجه‌گيري: با توجه به ميزان ميزان عملكرد مادران و ساير سازه‌هاي نگرشي مدل اعتقاد بهداشتي، پيشنهاد مي‌شود تا برنامه‌هاي آموزشي بر مبناي اين مدل به صورت مستقيم و غير مستقيم در قالب بسته‌هاي آموزشي چند رسانه‌اي به منظور ارتقا رفتارهاي پيش‌گيري كننده از سوانح و حوادث در كودكان صورت گيرد. واژگان كليدي: الگوي اعتقاد بهداشتي، مادران، سوانح، حوادث، پيش‌گيري، كودكان

Abstract Background: Accidents and injuries one of the main causes of death and disability in the world and the most significant causes in children referred to hospital. So, this study aimed to assess the health belief model constructs and function of the mothers referred to health centers in the city of Khorramabad in the preventive behaviors of accidents and injuries in children. Materials and Methods: This cross sectional and analytical study was done on 261 mothers with children aged less than 5 years are referred to health centers in the city of Khorramabad in 2014. Data was collected with a questionnaire based on the Health Belief Model. The data collected were analyzed by software SPSS-20. Results: In this study the mean and standard deviation of age of mothers was 28.98±5.37 years and the mean score of function and self-efficacy were 59.1±14.74 and 69.1±11.07 respectively. Moreover, the mean scores of the other health belief model constructs such as perceived sensitivity, severity, benefits and barriers was higher than average. There was significant negative correlation between self-efficacy and perceived barriers(r=-0.256, p < 001), and also between the perceived barriers and function(r=-0.391, p < 001). Conclusion: According to the score of the function of mothers and the other constructs of health belief model, training programs based on the model directly and indirectly in the form of multimedia training package recommended to promote preventive behaviors of accidents occur in children. Keywords: Health Belief Model, Mothers, Accidents, Injuries, Prevention, Children