اثربخشي درمان شناختي رفتاري و مداخلات دارويي بر افزايش خودكارآمدي وبهبود كيفيت زندگي مردان با سو مصرف مواد

THE EFFECTIVENESS OF COGNITIVE BEHAVIOR THERAPY AND PHARMACOLOGICAL INTERVENTION IN ENHANCING SELF-EFFICACY AND ON IMPROVING THE QUALITY OF LIFE OF MEN WITH SUBSTANCE USE

پيش‌زمينه و هدف: اعتياد، بيماري جسمي، رواني و اجتماعي است كه نه‌تنها عوامل فردي، بين فردي، محيطي و اجتماعي در پيدايش آن دخالت دارند، بلكه آن عامل بيماري‌هاي ديگري نيز هست. پژوهش حاضر به بررسي اثربخشي درمان شناختي رفتاري به همراه با مداخلات دارويي بر افزايش خودكارآمدي و بهبود كيفيت زندگي در افراد مبتلا به سو مصرف مواد مخدر پرداخته است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش به روش توصيفي-تحليلي و به‌صورت پيش‌آزمون و پس‌آزمون مي‌باشد كه به‌صورت مقطعي در شهرستان سلماس در سال 1392 انجام شده است. نمونه شامل 40 نفر مرد مبتلا به سو مصرف مواد بودند كه به روش نمونه در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمايشي (20 نفر) و كنترل (20 نفر) جايگزين شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي خودكارآمدي و فرم كوتاه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (WHO) استفاده شد. هر دو گروه تحت مداخلات دارويي زير نظر پزشك بودند؛ اما گروه آزمايشي علاوه بر دارودرماني هشت جلسه درمان شناختي رفتاري را دريافت كردند. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون كوواريانس(انكوا) با سطح معناداري 01/0 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه بين ميانگين نمرات پيش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمايش و كنترل تفاوت معني‌داري وجود دارد. بدين معني كه درمان شناختي رفتاري موجب تغييراتي در افزايش خودكارآمدي و بهبود كيفيت زندگي در گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل شده است (01/0 P < ). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي پژوهش حاضر مشخص مي‌كند كه درمان شناختي رفتاري مي‌تواند به همراه با مداخلات دارويي در ميزان خودكارآمدي و بهبود كيفيت زندگي افراد وابسته به سو مصرف مواد اثرگذار باشد.

Background& Aims: Addictions affect an individual mentally, physically and socially. There are personal, interpersonal and social and environmental causes that interact in its development. The present study aimed to examine the effectiveness of cognitive behavior therapy and pharmacological intervention on increasing efficacy and improving the quality of life in men with substance use. Materials & Methods: This descriptive-analytical study was conducted on 40 men with substance selected by available sampling method and were divided into an experimental (n=20) and a control group (n=20). Pre-test and post-test was carried out and the data were collected using self-efficacy and World Health Organization Quality of Life Questionnaire. . Pharmacological interventions in both groups were under medical supervision, however, the experimental group received eight sessions of cognitive-behavioral therapy. The mean score of the two groups were compared by covariance analysis (ANCOVA). Results: The results of study showed significant differences between the mean scores of the pre-test and post-test of the experimental and control groups. Cognitive therapy had enhancing in self-efficacy and quality of life mean score in the experimental group. (p < 0/001). Conclusion: The present findings indicate that pharmacological intervention with cognitive behavioral therapy can be useful in increasing self-efficacy and improving life quality in people with substance use.