پتروگرافي، ژيوشيمي و پتروژنز سنگ هاي آتشفشاني عباس آباد (شرق شاهرود) با تاكيد بر دگرساني و كانه زايي مس همراه آن

Petrography, geochemistry and petrogenesis of Abbas Abad volcanic rocks (East Shahroud) with emphasis on associated alteration and copper mineralization

منطقه معدني عباس آباد در شرق شاهرود در كمربندي از سنگ هاي آتشفشاني و آتشفشاني- رسوبي قرار دارد و ميزبان هشت كانسار مس است. اين كمربند قسمتي از كمان آتشفشاني شمال ايران مركزي محسوب مي شود. كانه زايي مس با چيرگي كالكوسيت و به مقدار كمتر بورنيت، ديژنيت، كووليت به صورت افشان، رگچه اي و داربستي ديده مي شود. چهار دگرساني كربناتي، سيليسي، اپيدوتي و كلريتي در سنگ هاي ميزبان قابل تشخيص است. از نظر سنگ شناسي، سنگ هاي آتشفشاني داراي تركيب تراكي آندزيت، تراكي آندزي بازالت و تراكي بازالت بوده و ماهيت شوشونيتي تا كالك آلكالن پتاسيم بالا داشته و در رده آلكالن جاي مي گيرند. فرايند تبلور تفريقي و پديده آلايش پوسته اي در تحول ماگمايي اين سنگ ها دخالت داشته است. پلاژيوكلاز و پيروكسن، كاني هاي اصلي اين سنگ ها و بافت پورفيريك و گلومروپورفيريك مهم ترين بافت هاي مشاهده شده است. منطقه بندي، بافت غربالي و جذب دوباره در پلاژيوكلازها، بافت غربالي و آثار تحليل رفتگي و خوردگي در حاشيه پيروكسن ها و گرد شدگي كاني ها از نشانه هاي وجود شرايط عدم تعادل حين انجماد ماگما است. غني شدگي در LILE و LREE و تهي شدگي از HFSE همراه با آنومالي منفي عناصر Nb، Ti و Ta در نمونه هاي مورد مطالعه، ماهيت آلكالن مرتبط با قوس (حاشيه قاره-اي فعال) را نشان مي دهد. همچنين نسبت Ba /La و Th/Taدر سنگ هاي مورد بررسي محيط تكتونيكي قوس قاره اي فرورانشي را تاييد مي كند.

Abbas Abad ore district lies in a volcanic and volcanosedimentary belt in East Shahroud and hosts eight copper deposits. This belt is part of volcanic arc in north of central Iran. Copper mineralization is dominated by chalcocite with minor bornite, digenite and covellite. Mineralization occurs as disseminated, veinlet, and stock works. Four alterations (silicification, carbonatization, epidotization and chloritization) are detectable in the host rocks. Lithologies of the volcanic rocks are trachyandesite, trachyandesit basalt and trachybasalte and they have high potassium calc-alkaline to shoshonitic nature. Fractional crystallization and crustal contamination processes are involved in magma evolution. Plagioclase and pyroxene are main minerals and the most important texture (porphyric and glomeroporphyritic) has been observed in this rocks. Zoning, sieve textures and re-absorption in plagioclases, and sieve textures, the effects of corrosion on the margins of pyroxene, and roundness of mineral implies the existence of non-equilibrium conditions during solidification of magma. LREE and LILE enrichment and depletion of HFSE with negative anomalies of Nb, Ti and Ta elements in studied samples show the alkaline nature associated with arc (active continental margin). Ratio of Ba/La and Th/Ta in rocks confirm subducting continental arc for tectonic environment of this rocks.