بررسي ساختار تشريحي اندام‏هاي رويشي و نمو اندام‏هاي زايشي گياه انبه (Mangifera indica L.)

Investigating the structure of vegetative organs and development of generative organs in Mangifera indica L.

هدف: انبه (Mangifera indica L.) درختي هميشه سبز و متعلق به تيره پسته ايان (Anacardiaceae) كه در ايران در استان‏هاي هرمزگان و بلوچستان كشت مي‏شود و تا‏كنون پژوهشي پيرامون ويژگي‏هاي ساختاري و تكويني آن صورت نگرفته است. در پژوهش حاضر بررسي ساختار تشريحي اندام‏هاي رويشي و مراحل تكويني اندام‏هاي زايشي اين گياه مد نظر قرار گرفتند. مواد و روش‏ها: از اندام‏هاي رويشي نمونه برداري شد و در فيكساتور گلسيرين و اتانل تثبيت صورت گرفت. از اندام‏هاي زايشي گياه در مراحل مختلف نموي از غنچه باز نشده تا گل رسيده نمونه برداري انجام شد. نمونه‏ها در فيكساتور FAA تثبيت شدند با ميكروتوم برش گيري شده و با رنگ‏هاي هماتوكسيلين و ايوزين رنگ آميزي صورت گرفت. نتايج: بررسي ساختار نخستين و پسين ريشه، ساقه، دمبرگ، برگ، محور گل آذين و مريستم راس ساقه مشابهت اين اندام‏ها با ساير دو‏لپه‏اي‏ها را نشان داد. نافه اين گياه داراي 5 پرچم است كه تنها يكي از اين پرچم‏ها بارور بوده مابقي عقيم هستند. بساك‏ها داراي دو خانه و چهار كيسه گرده مي‏باشند. لايه تاپتوم ترشحي بوده و دانه‏هاي گرده با سه منفذ مي‏باشند. مادگي داراي يك برچه، تمكن پايه‏اي، يك تخمك واژگون و تخمك تك پوسته‏اي مي‏باشد. بافت‏هاي ترشحي، در اندام‏هاي زايشي آن ديده شدند. نتيجه گيري: بر اساس يافته‏هاي تشريحي مشابهت اين گياه با ديگر دولپه‏اي‏ها مشاهده گرديد. با توجه به بررسي مراحل نمو زايشي اطلاعات جديدي براي شناسايي اين گياه به‏دست آمد.

Aim: Mangifera indica is an evergreen tree belongs to the Anacardiaceae family, in Iran it is found in the Hormozgan and Baluchistan provinces. Till now, no research has been carried out regarding the structural characteristic and development of this species; therefore in the present study structure of vegetative organs and developmental characteristics of reproductive stages was investigated. Material and Methods: The vegetative organs were cut and fixed in glycerin and ethanol. The young flowers and buds were sampled at different developmental stages. Samples were fixed in FAA and sliced using a microtome. Staining was carried out with Eosin and Haematoxylin. Results: The primary and secondary structures of root, shoot, petiole, leaf, inflorescence axil and shoot apical meristem showed similarity to dicotyledons. Generative organs contained androecium with 5 stamens which one was reproductive while others were sterile. The anther had 2 parts and 4 pollen sacs. The tapetum layer was secretary type and pollens were three porated. The gynocecium had a carpel with one cameotropous ovule and one tegument. The placentation was of a basal type. The secretary tissues were seen in vegetative organs of the plant. Conclusion: Base on the anatomical findings, we observed a characteristics similarity between this plants and other Angiosperms. With respect to the results of the developmental stages of reproductive organs new information for recognition of this plant was obtained. Keyword: Reproductive organs, Secretary tapetum, Microspore, Cameotropous ovule