تاملاتي فلسفي در تجدد متعاليه و سياست ديني

Philosophical Reflections in Transcendental Modernism and Religious Politics

مقاله حاضر بر آن است كه تلقي استلزام ذاتي تجدد، علم و سكولاريسم، ملازمه‌اي ايديولوژيك وغير جهان‌شمول اما گفتماني هژمونيك است. اين طرز تلقي و تبيين، ابتنا يافته بر منظومه‌اي از منابع هستي‌شناختي، معرفت‌شناختي، انسان‌شناختي، روش‌شناختي و ارزش‌شناختي است. بر مبناي دو قاعده «مساوقت وجود و علم» از يك سو و «سنخيت نظام علت و معلول در چارچوب عليت» از ديگر سو مي‌توان درباره سنخ جديدي از علم و تجدد متعاليه تفكر و تامل نمود. علم سياست ديني و تجدد متعاليه با استقلال در مباني هستي‌شناسانه و منابع و ابزارهاي جامع و چندساحتي در شناخت، بر آن است كه علاوه بر دو قاعده مهم «مساوقت» و «سنخيت» اما به دليل مشكك بودن «وجود» و «علم» و نيز برخورداري هستي و انسان از تاله، نوع و سنخ متمايزي از دانش تصرف و تجدد در حكمت و فلسفه اسلامي به صورت عام و حكمت سياسي اسلام به طور خاص قابل تاسيس است كه ضمن اذعان به استلزام ذاتي‌اش با قاعده امكان فقري، از آن روي كه هستي را اعم از مادي و مجرد و مثال و ... و انسان را مشتمل بر ساحات مُلكي و ملكوتي و برخوردار از من و هويت‌هاي عِلْوي و سِفْلي، معرفت‌شناسي و منابع شناخت را مركب از حس، تجربه، عقل، شهود و وحي تبيين مي‌نمايد لاجرم به تجدد و تصرفي متعاليه و استخلافي رهنمون مي‌گردد.

The current article believes that the intrinsic interdependence of modernity, science and secularism is an ideological non-universal interdependence but a hegemonic discourse. This kind of explanation and consideration is built upon a collection of ontological, epistemological, anthropological, methodological and evaluative sources. Based on two laws of "interchangeability of existence and science" on the one hand and "resemblance of cause and effect in the framework of causality" on the other hand, a new type of science and transcendental modernity can be contemplated. The science of religious politics and transcendental modernity but with independent epistemological foundations, sources as well as comprehensive and multi-lateral instruments in its epistemology, tries to establish a distinctive type of science for wielding and reformation in Islamic wisdom and philosophy generally and political wisdom of Islam especially in addition to two important laws of “interchangeability” and “resemblance”. However, due to stratified nature of "existence" and "science" and divine identity of existence and man it should confess its intrinsic interdependence with the law of dependence contingency ", since it explains the existence including material, immaterial and idea etc. and human including exoteric and esoteric domains and having self and earthly as well as heavenly identities and epistemology and sources of knowledge composed of senses, experience, intellect, insight and revelation. This way it will inevitably guide to modernity and transcendental and deputation-based manipulation.