ارائه‌ي مدل رفتار اخلاقي پرستاران با بهره‌گيري از تئوري اخلاق فضيلت‌محور

Modeling the ethical behavior of nurses using the theory of virtue ethics

هدف پژوهش حاضر شناسايی ابعاد و مؤلفه‌های رفتار اخلاقی پرستاران و ارائه‌ی مدل مربوطه، در شبكه‌ی خدمات درمانی دولتی است. روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش، روش آميخته است. طرح تحقيق نيز از نوع طرح تحقيق آميخته‌ی اكتشافی است چراكه ابتدا روش كيفی انجام پذيرفته و سپس با توجه به نتايج به‌دست آمده روش كمی انجام می‌پذيرد. از آن‌جا كه فرضيه‌های تئوری فضيلت‌محور بر روند انجام اين پژوهش حاكم است، جامعه‌ی آماری در بخش كيفی كليه‌ی پرستاران نمونه كشوری بيمارستان‌های دولتی شهر مشهد بودند كه با توجه به كفايت داده‌ها 14 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحليل مصاحبه‌ها از روش تحليل محتوا استفاده شده و در نتيجه مدل اوليه‌ی رفتار اخلاقی در سه سطح استخراج شد. در سطح نخست، سه حوزه‌ی رفتار اخلاقی با بيماران، رفتار اخلاقی با همراهان بيمار و رفتار اخلاقی با گروه درمان قرار گرفت. در سطح دوم، 13 بعد و در سطح سوم، 51 مؤلفه (مضمون) انتزاع شد. سپس در قسمت كمی تحقيق جهت سنجش و برازش مدل، پرسشنامه‌ای در ميان 176 نفر از پرستاران با سابقه‌ی بيمارستان‌های دولتی شهر مشهد توزيع شد. جهت تحليل داده‌های بخش كمی از روش تحليل عاملی تأييدی و نرم‌افزار AMOS بهره گرفته شد. نتايج حاصل از تحليل عاملی تأييدی گويای آن بود كه تمامی ابعاد و مؤلفه‌ها به‌جز مؤلفه-ی «آموزش بيمار» مورد تأييد قرارگرفتند. شاخص برازش تطبيقی مدل (CFI= Comparative Fit Index) نيز با استفاده از نرم‌افزار AMOS 9/0 برآورد شد كه نشان از برازش مدل ارائه‌شده دارد. نتايج حاصل از اين پژوهش می‌تواند راهنمای عمل مديران ‌منابع‌ انسانی بيمارستان‌های دولتی باشد تا در بستری فضيلت‌مندانه به اشاعه‌ی فضايل اخلاقی پرستاران بكوشند.

The purpose of this research was to explore the components of nurses’ ethical conduct in public hospitals in Mashhad. This study employed an eclectic method for research and followed a mixed exploratory design. A qualitative study was first performed, and then based on the results the quantitative method was applied. The statistical population consisted of all the nurses in public hospitals in the city of Mashhad. In order to collect data, in-depth semi-structured interviews were conducted, and the data were then analyzed using thematic content analysis. A preliminary model was developed for the nursesʹ ethical conduct comprising three levels. The first level covered areas of ethical behavior toward patients, patients’ families and the core group. At the second level 13 dimensions and at the third, 51 components (themes) were abstracted. The questionnaire was then distributed among 176 experienced nurses employed in public hospitals in Mashhad. In order to assess the fit of the model in quantitative research, data were analyzed using confirmatory factor analysis and AMOS software. The results of the confirmatory factor analysis showed that all dimensions and components were acceptable with the exception of the component "patient education". Using AMOS software, the comparative fit index (CFI) was calculated at 0.9, which indicates a good fit of the model and validates the components and sub-components. The results of this study can guide human resource managers in public hospitals to promote ethical conduct in nurses.