مقايسه تأثير آموزش مادران به روش بحث گروهي و خبرنامه بر كيفيت تغذيه كودكان پيش‌دبستاني

Comparison of the Effect of Mathernal Education via Newsletter and Group Discussion on the Nutritional Quality of Preschoolers

مقدمه:مطالعات حاكی از پایین بودن سطح اگاهی و عملكرد نامطلوب مادران در تغذیه كودك می‌باشد. بنابراین، یافتن روش‌های مؤثر و در دسترس آموزشی اهمیت ویژه‌ای دارد. بحث گروهی  از بهترین روش‌های آموزشی تغییر رفتار و خبرنامه یك رسانه نوین آموزشی است كه سبب سهولت دسترسی  خانواده به منابع اطلاعاتی می‌شود. هدف: مقایسه تأثیر آموزش مادران به روش بحث گروهی و خبرنامه بر كیفیت تغذیه كودكان پیش‌دبستانی. روش: در این مطالعه تجربی سه‌گروهه، 192 مادر كودك پیش‌دبستانی به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه بحث گروهی، خبرنامه و شاهد توزیع شدند. جلسات آموزشی بحث گروهی هر هفته یك جلسه یك ساعته تا 4 هفته برگزار گردید. در گروه خبرنامه، به طور همزمان یك خبرنامه ارسال شد. كیفیت تغذیه كودك  با استفاده از پرسشنامه عادت‌های تغذیه‌ای كودك و شاخص تغذیه سالم در مراحل قبل، بلافاصله و یك ماه بعد از مداخله ارزیابی گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌های تكراری و نرم‌افزار SPSS ویرایش 16 انجام شد. یافته‌ها: نمرات آگاهی مادر و امتیاز شاخص تغذیه سالم قبل از مداخله در سه گروه تفاوت معنی‌داری نداشت؛ ولی بلافاصله و یك ماه بعد از آموزش در گروه‌های خبرنامه و بحث گروهی بیشتر از گروه شاهد بود (001/0p<). اما این امتیاز در دو گروه آموزش در مراحل بعد از آموزش تفاوت معنی دار نداشت (05/0p>). نتیجه‌گیری: تأثیر آموزش مادران به شیوه بحث گروهی و خبرنامه بر كیفیت تغذیه كودكان پیش‌دبستانی یكسان است. با توجه سهولت استفاده از خبرنامه به عنوان یك روش مؤثر، می‌تواند جایگزین روش‌های حضوری از جمله بحث گروهی شود.

Background: Proposing an appropriate model of feeding behavior to mothers plays an important role in creating an accurate child feeding conduct. Studies have shown that mothers have low level of knowledge and practice regarding their childrens’ nurishment. Newsletter is an educational media providing families with easy access to information resources. Group discussion is one of the best ways to change behavior. Aim: This study aimed to compare the effects of training mothers by either newsletter or discussion groups in nutritional quality of preschoolers. Methods: In this study, 192 mothers having preschoolers were selected by a convenient method and randomly assigned to discussion, newsletter and control groups.  A newsletter was sent for 4 weeks. The discussion group was trained with similar educational content one hour per week. Data were collected immediately after the intervention and then one month later using a Healthy Eating Index (HEI). Data analysis was performed with Repeated Measurements. Context validity index and test re-test (r=0.82) was used. Results: There were no significant differences before the intervention, and between the HEI (Healthy Eating Index) score groups. HEI scores after education and one month later were significantly higher in the discussion  and newsletter  groups compared to control group (p<0.001). No significant difference was found between the discussion and the newsletter groups regarding HEI score after education and one month later (p>0.005). Conclusion: Effect of maternal training with newsletter and group discussions on children’s nutritional quality was equal. Given the ease of use of newsletter as an effective alternative method, it can be utilized in preference to group discussions.