تاثير زمان و روش آماده سازي بستر كاشت چغندر قند بر مصرف سوخت، برخي خصوصيات فيزيكي خاك و عملكرد محصول

Effects of Time and some methods of preparing sugar seedbed on fuel consumption, soil physical properties and crop yield

در حال حاضر در مناطق مختلف كشور، براي آماده سازي بستر بذر در كشت چغندر قند از روش هاي متعدد خاك ورزي استفاده مي شود. انجام كامل يا بخشي از عمليات خاك ورزي اوليه و ثانويه در پاييز و بهار و يا تركيبي از آن ها، از جمله روش هاي رايج است كه با استفاده از ادوات مختلف اجرا مي گردد. روش هاي خاك ورزي بر ساختمان خاك، ميزان مصرف سوخت (انرژي)، زمان اجراي عمليات و عملكرد محصول تاثيرگذار است. لذا در صورتيكه بتوان با استفاده از شيوه هاي مختلف خاك-ورزي، روشي را يافت كه با حفظ عملكرد در حد مطلوب، هزينه و زمان انجام عمليات را كاهش دهد، مي تواند سبب افزايش درآمد كشاورزان گردد. در اين راستا آزمايشي به مدت سه سال با استفاده از پنج تيمار خاك ورزي و با چهار تكرار در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايش عبارت بودند از: يك تيمار آماده سازي كامل زمين در اوايل پاييز، سه تيمار آماده سازي زمين در دو مرحله پاييز و بهار و يك تيمار آماده سازي كامل زمين در بهار. نتايج تحقيق نشان داد كه كمترين مقدار مصرف سوخت تراكتور با ميزان 21/70، ليتر در هكتار، مربوط به تيمار آماده سازي كامل زمين در پاييز و كمترين زمان مورد نياز 18/8، ساعت در هر هكتار، مربوط به تيمار آماده سازي زمين با گاوآهن برگردان دار+ ديسك و لولر در بهار بود. به طور كلي عمليات آماده سازي زمين در پاييز و بهار بيشترين اثر را بر بهبود شرايط فيزيكي خاك داشت، با اين حال هيچ يك از روش هاي آماده سازي زمين برتري محسوسي نسبت به ساير روش ها در افزايش عملكرد محصول نداشت و با توجه به زمان و مصرف سوخت كمتر برخي از روش هاي خاك ورزي، مي توان از آ ن ها در كاشت چغندر قند بهره گرفت.

Different methods of cultivation are now being used for preparation of sugar beet seedbed in different regions of the country. Full or part of the primary and secondary tillage operations are conducted in the fall and spring or a combination of those, are common that executed, using different tillage implements. Tillage implements affects on crop yield, soil structure, fuel consumption (energy), and operation time. Therefore, we can increase the farmersʹ incomes by reducing the operation costs and time, if different tillage methods were used and found a way to maintain the crop yields at optimal. This experiment was conducted during three years, with five treatments (five tillage methods) and four replications in a randomized complete block design. Treatments were: one treatment, preparing seedbed in early fall, three treatments, preparing seedbed in both fall and spring and another treatment preparing seedbed in spring. The results showed that the lowest tractor fuel consumption due to the treatment of preparing seedbed in early fall was 70.21 L.ha-1, and the minimum operation time due to the treatment of preparing the seedbed in spring with the moldboard plow + disk and leveler was 8.18 hr.ha-1. Results also showed that the operation of preparing seedbed in the fall and spring had the greatest effects on improving the soil physical properties, however, none of the tillage methods had no significant advantages to the other methods to increase crop yield. Some of the tillage methods can be used in the cultivation of sugar beet due to lower time and fuel consumption.