مروري بر عوامل موثر بر فرسايش آبي خاك در ايران

فرسایش خاك هر محل از یك سو، تحت تاثیر ویژگی‌های طبیعی قرار دارد و از سوی دیگر از فعالیت‌های انسان تاثیر می‌پذیرد. نظام بارشی مدیترانه‌ای و فرسایندگی زیاد آب، وسعت زیاد خاك‌ها و سازندهای حساس به فرسایش، پوشش گیاهی طبیعی تنك در بسیاری از مناطق كشور و شرایط ناهمواری‌ها شماری از عوامل طبیعی مهم موثر بر فرسایش خاك در ایران هستند. عواملعمدهفرسایشآبی ناشی از دخالت انسان در سطحكشور كه به آنفرسایش تشدیدیخاك اطلاق می‌شود را می‌توان در عدماستفادهصحیحو مطابقاستعداد و عمدتاً بیش از ظرفیت از اراضی ارائه كرد. تغییرات وسیع كاربری اراضی و از بین بردن پوشش سطحی پدیده‌ای است كه در جای جای كشور می‌توان مشاهده كرد. مواردی از قبیل چرای بی‌رویه مراتع و شخم دیم‌زارهای كم بازده در حیطه بهره‌برداری كشاورزی و منابع طبیعی و اجرای پروژه‌های عمرانی نظیر جاده‌سازی، احداث ساختمان و معدن‌كاوی بدون لحاظ اصول حفاظت خاك به طور روزافزونی فرسایش را تشدید می‌كند. ضعف قوانین مصوب در زمینه حفاظت خاك و عدم اجرای صحیح آن‌ها نیز باید به این مشكلات اضافه شود. در این مقاله، مجموعه عوامل موثر بر فرسایش آبی در كشور به طور خلاصه بررسی و تحلیل شده است.