كاربرد كودهاي زيستي حاوي ريزجانداران آزادزي تثبيت كننده نيتروژن در كشاورزي

تثبیت زیستی نیتروژن اتمسفری (N2) پدیده­ای انحصاری است كه توسط گروه خاصی از ریزجانداران پروكاریوت به نام دی ازوتروف­ها و توسط سیستم آنزیمی نیتروژناژ آنها انجام می­شود. این گروه شامل باكتری­ها، اكتینومیست­ها و سیانوباكتری­ها می­باشند. سیستم­های تثبیت نیتروژن شامل همزیستی، همیاری و آزادزی می­باشند. در سیستم آزادزی، بدون نیاز به حمایت گیاه، تثبیت نیتروژنانجام می شود. ازتوباكتر به عنوان اولین دی­ازوتروف آزادزی بیش از یك قرن پیش كشف شد. حدود نیم قرن پیش این باكتری در كشاورزی به عنوان مایه تلقیح استفاده شد. امروزه در برخی كشورها مقادیر فراوانی از انواع باكتری­های دی­ازوتروف به عنوان مایه تلقیح مصرف می­شود. در ایران نیز چند سالی است تولید برخی از این فرآورده­ها آغاز شده است. حامل­های مناسب برای تهیه مایه تلقیح باكتری­های آزادزی شامل برخی مواد آلی و معدنی شامل تورب، پرلیت، زغال چوب، سبوس، ملاس نیشكر و سایر موارد مشابه می باشند. جمعیت موجود در مایه تلقیح معمولا به صورت تعداد ریزجانداران در میلی­لیتر یا گرم مایه تلقیح گزارش و برای مقدار معینی بذر یا در مقیاس هكتار توصیه می­شوند. كاربرد این مایه تلقیح­ها به صورت مصرف خاكی، بذر مال، آغشته كردن نهال، یا كاربرد در منطقه ریشه درخت می باشد. ایجاد رابطه همزیستی تثبیت نیتروژن در غیر لگوم ها بویژه در غلات مهمترین چشم انداز آینده در این زمینه است. انجام تحقیقات بنیادی بر روی تثبیت نیتروژن در غلات مهمترین پیشنهادی است كه در این رابطه می توان ارائه نمود.