اشاراتي بر تحليل ساختاري – محتوايي ليكو، شعر شفاهي بلوچي

Structure and Content Analysis of Likoo, In the Baluchi Poetical Folk Art

مقاله حاضر به هدف معرفي ويژگي‌هاي سبكي ليكو، گونه‌اي از شعر شفاهي بلوچي، تدوين شده است. ليكو تك‌بيتي است مقفا و با وزن هجايي كه با استناد به يافته‌هاي پژوهش حاضر از ويژگي‌هاي سبكي مشخصي به لحاظ نوع واژگان، تشبيهات، سازوكار استعاري غالب، بازنمود نگرش‌هاي قومي و محتواي واقع‌گرايانه آن برخوردار است. در اين پژوهش يكصدو سي و پنج بيت ليكو به ترتيب از كتاب صد ليكو (مومني، 1384)، خبرنامه بلوچستان (Axenov,1990)، منابع اينترنتي و مصاحبه با گويش‌ور بلوچ مكراني گردآوري شد. آنگاه پنجاه ليكو به طور تصادفي انتخاب و به كمك گويش‌ور بلوچي تصحيح و ترجمه شد. سپس ترجمه‌ها با ترجمه‌هاي موجود در منابع مذكور مقايسه شد و تصحيحات اعمال گرديد و در نهايت با توجه به محدوديت فضاي مقاله، بيست ودو بيت ليكو كه به لحاظ سبكي و معنايي معرف خوبي براي اين مجموعه به شمار مي‌آمد و واژگان و محتواي آن در گفتمان دانشگاهي قابل عرضه بود انتخاب شد. نوع واژه‌هاي به كار رفته در ليكو، تشبيهات و سبك واقع‌گراي آن مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين‌گونه از شعر شفاهي به شمار مي‌آيد. از جمله اشعار گويشي ديگري كه به لحاظ ساختار و محتوا شبيه به ليكو به نظر مي‌رسد، بيت كردي است.

The present paper is an attempt to introduce the stylistic features of Likoo, in the Baluchi poetical folk art. Likoo is a one-line syllabic and rhymed poem. Its significance lies in its realistic content and choice of words, the simi lies and the dominant metaphorical features it employs and the ways in which it represents ethnic beliefs. To perform the present research, 135 lines of Likoo were gathered from sad Likoo [hundred Likoos] (Mo’meni,2005), Baluchistan News Letter (Axenov, 1990), online sources and interviews with Mokrani Baluchi speakers. Then 50 Likoos were chosen randomly and their selected lines were corrected and translated into Persian with the assistance of Baluchi speakers. The translations were then compared with the existing translations. Finally, 22 lines of Likoo that were representative of the above mentioned features were analysed. The structural-content analysis of Likoo showed that the words, similies and the realistic style of Likoo are significant, and that Likoo resembles the Kurdish beyt in structure and content.