بررسي لرزه‌زمين‌ساخت خاور حوضه كاسپين جنوبي به كمك سازوكار زمين‌لرزه‌ها و بررسي‌هاي زمين‌ريخت شناختي

Investigation of Seismotectonics of Eastern South Caspian Basin Using Earthquakes Focal Mechanism and Geomorphological Investigations

اين پژوهش درباره لرزه‌زمين‌ساخت بخش شمالي البرز خاوري و جنوب خاوري درياي كاسپين است. اين گستره پاره خاوري گسل كاسپين و دشت جنباي شمال آن‌ را در بر مي‌گيرد. براي بررسي لرزه‌زمين‌ساخت گستره يادشده، داده‌هاي لرزه‌اي خردلرزه‌ها و به‌ويژه زمين‌لرزه‌هاي با بزرگاي (ML) بيشتر از 5/4 از شبكه محلي سازمان زمين‌شناسي و اكتشافات معدني كشور (سال‌هاي2009 و 2010)، 4 سال داده‌هاي لرزه‌اي از شبكه‌هاي لرزه‌نگاري موسسه ژيوفيزيك دانشگاه تهران و پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي و مهندسي زلزله و همچنين بررسي‌هاي زمين‌ريخت‎‌شناسي در دشت شمال البرز خاوري (دشت شمال گرگان) به‎كار گرفته شده است. ديناميك زمين‎لرزه سال 1985 گرگان با بزرگايMS=6.0 نيز در اين پژوهش بررسي شده است. سازوكار راندگي 3 زمين‎لرزه ژرف 1999، 2004، 2005 در گستره بررسي شده نشان‎دهنده رژيم فشاري در راستاي شمالي- جنوبي در ژرفاست، اگر چه سامانه شيب‌لغز سازوكار زمين‌لرزه‌ها (ML > 4.5)ي كم‎ژرفا در اين گستره عادي بوده و نشان‌دهنده رژيم كششي در ژرفاي كم در جنوب خاور درياي كاسپين است. بررسي‌هاي زمين‎ريخت‌شناسي نيز با اين سامانه گسلش عادي همخواني دارد. بررسي ديناميكي زمين‎لرزه 1985 گرگان و سازوكار آن نشان دهنده وابسته بودن اين زمين‌لرزه با سازوكار راندگي به گسل كاسپين است. همه اين گواهي‌ها به‎گمان نشان از راندگي پوسته جنوب خاوري درياي كاسپين به زير البرز خاوري دارند.

Our research focuses on the seismotectonics of the north of Eastern Alborz and southeast of the Caspian Sea. Eastern part of the Caspian fault, and seismological active plain situated in north of the area have been studied. The seismological data of microearthquakes (ML > 4.5) recorded by the local network of the Geological Survey of Iran (installed during 2009 and 2010) and regional seismicity located by seismological networks of the Geophysics Institute of University of Tehran and International Institute of Earthquake Engineering and Seismology of Iran were used. Also geomorphological evidences in the area and dynamic parameters of the 1985 Gorgan earthquake, MS=6.0, are included for getting a better justification. Although deep thrust mechanisms of the 1999, 2004 and 2005 earthquakes indicate N-S compressional regime at depth and normal component of shallow earthquakes (ML > 4.5) shows extensional regime at near surface in southeast of the Caspian Sea. The morphological evidences confirm this normal kinematics. In addition, the dynamical parameters of the 1985 Gorgan earthquake and its focal mechanism introduce the Caspian fault as the source of this thrust earthquake. All evidences confirm probable underthrusting of southeast of the Caspian Basin beneath the Eastern Alborz.