تحليل هندسي چين خوردگي مرتبط با گسلش، مطالعه موردي: تاقديس كاسه ماست، جنوب منطقه لرستان

The Geometric Analysis of the Fault-Related Folding, A Case Study: Kaseh Mast Anticline, the South of the Lurestan Zone

تاقديس كاسه ماست از جمله تاقديس هاي كوچك مقياس جنوب منطقه لرستان است كه در كمربند چين‌خورده-رانده زاگرس واقع شده است. اين تاقديس در حاشيه گسل جبهه كوهستاني قرار دارد. گسل جبهه كوهستاني به عنوان يك جبهه توپوگرافيك شناخته شده و كمربند چين‌خورده-رانده زاگرس را به چندين منطقه شامل ايذه، فارس، لرستان و فروافتادگي دزفول تقسيم مي كند. منطقه گسلي بالارود كه به صورت يك گسل رانده مدفون فعال بخشي از گسل جبهه كوهستاني است، در حد فاصل منطقه لرستان (جنوب) و منطقه فروافتادگي دزفول (شمال) قرار دارد. اين منطقه گسلي با عبور از حاشيه جنوبي تاقديس كاسه ماست، اين تاقديس و تاقديس هاي همجوار را تحت تاثير عملكرد خود قرار داده است. برداشت هاي صحرايي و انجام تجزيه و تحليل پارامترهاي هندسي تاقديس كاسه ماست نشان مي‌دهد كه اين تاقديس با محور داراي روند متغير، يك چين نامتقارن، غير استوانه‌اي، غير هارمونيك، با همگرايي به سوي جنوب باختر است. اين تاقديس در زيررده 1C طبقه بندي رمزي قرار مي‌گيرد. براي تعيين سبك يا هندسه آن از نظر فشردگي واژه باز و با توجه به نسبت ابعادي محاسبه شده واژه پهن و براي توصيف خميدگي نسبي واژه نيمه گرد شده پيشنهاد مي گردد. همچنين اين تاقديس با مدل هاي هندسي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. بر اين اساس مقدار شيب و موقعيت سطح راندگي مدفون، مسير حركت و جابه جايي صورت گرفته بر روي منطقه گسلي بالارود از طريق مطالعه مشخصات هندسي اين تاقديس پيش بيني شده است. مقايسه برش عرضي تهيه شده براي تاقديس كاسه ماست با انواع مدل هاي ارايه شده براي چين هاي مرتبط با گسلش، نشان مي دهد كه تاقديس را مي توان به عنوان نمونه اي از چين هاي جدايشي نامتقارن (Asymmetrical Detachment Fold) كه متاثر از عملكرد منطقه گسلي بالارود است، پيشنهاد نمود. در اين صورت اين احتمال وجود دارد كه تاقديس در مراحل اوليه و شرايط آغاز تشكيل يك چين جدايشي قرار داشته باشد. اين در حالي است كه سازوكار چين خوردگي تاقديس هاي همجوار (از جمله تاقديس هاي سياه كوه و چناره) از نوع چين خوردگي انتشار گسلي است. احتمالا تغيير سازوكار چين خوردگي از چين خوردگي جدايشي، در تاقديس كاسه ماست به چين خوردگي انتشار گسلي در تاقديس هاي همجوار (از جمله سياه كوه و چناره) را مي‌توان به عواملي همچون: چگونگي عملكرد راندگي، محل قرار گرفتن تاقديس كاسه ماست در كمربند چين‌خورده-رانده زاگرس، فاصله تاقديس نسبت به منطقه گسلي بالارود و قابليت تبديل سازوكار چين خوردگي سه‌گانه مرتبط با گسلش به يكديگر، نسبت داد.

The Kaseh Mast anticline located in the south of the Lurestan zone, is one of the small-scale anticlines in the Lurestan (in north) and the Dezful Embayment (in south) zones in the Zagros fold-thrust belt. This anticline and the adjacent anticlines are affected by the Balarud blind thrust fault zone, which is a part of the Mountain Front Fault. The Mountain Front Fault is a major topographic front that be traced along the Zagros fold-thrust belt in the Izeh, Fars, Lurestan and Dezful Embayment. The field observations and geometric analysis indicated that the axial trend of the Kaseh Mast anticline has been changed and shows asymmetrical, noncylindrical and disharmonic fold, with vergence to southwest. The class of folding is 1C subclass of Ramsayʹs classification. To determine the geometry of the fold the termsof open for tightness, wide for aspect ratio and subrounded for relative curvature are suggested. In addition, this anticline is analyzed by using of geometrical models. Basically, this model allows quantitatively predicting the Balarud blind thrust fault zone trajectory and displacement from the geometric characteristics of this anticline. The comparison of the anticline with the theoretical fault-related folding models suggests the Kaseh Mast anticline as an Asymmetrical Detachment Fold that is affected by the Balarud fault zone. It is probable that the folding process of the Kaseh Mast anticline is in early states of the formation of a detachment fold. However, the folding mechanism of the adjacent anticlines is fault-propagation folding. The changing of the folding mechanisms of this anticline and the adjacent anticlines from detachment (in Kaseh Mast anticline) to fault-propagation folding (in the Siah Kuh and Chenareh anticlines) is probably referred to several parameters. These include the effect of thrust, the position of the Kaseh Mast anticline in Zagros fold-thrust belt, the distance of the anticlines related to the Balarud fault zone and the potentiality of the changing of the folding mechanisms of triple fault-related folding to each other.