مقايسه اثر گزنه‌سفيد(Lamium album) و گزنه‌تند(Urticadioica) بر سطح سرمي قند‌خون و پروفايل ليپيدي در موش صحرايي نر ديابتي

مقدمه: شايع‌ترين اختلال اندوكرينبا تغيير متابوليسم سلولي ديابت مليتوس است. گزنه تند آثار شناخته شده‌اي بر قند‌خون دارد، گزنه سفيد يا گزنه مرده ((White dead nettle، اثر آنتي پروليفراتيو، آنتي‌اكسيدان، ضد‌التهاب، بدام اندازنده راديكال‌هاي آزاد و بهبود دهنده متابوليسم بافت چربي دارد. هدف:مقايسه اثر افشره هيدرو الكلي گزنه سفيد و گزنه تند بر سطح سرمي قند‌خون و پروفايل ليپيدي در موش‌هاي صحرايي‌نر ديابتي شده با استرپتوزوتوسين مواد و روش‌ها:در مطالعه‌اي تجربي،32 موش صحرايي نر بالغ نژاد ويستار به 4 گروه تقسيم شدند: كنترل طبيعي، كنترل ديابتي، گروه ديابتي دريافت‌كننده عصاره گزنه تند (100 ميلي‌گرم/كيلوگرم/روزانه به‌مدت 28 روز) و گروه دريافت‌كننده عصاره گزنه سفيد (100 ميلي‌گرم/كيلوگرم/روزانه به‌مدت 28 روز).براي ديابتي كردن موش‌ها از استرپتوزوتوسين با دوز 60 ميلي‌گرم/كيلوگرم/داخل صفاق استفاده شد. قند‌خون، تري‌گليسريد، ليپوپروتيين با چگالي پايين (low-density lipoprotein)، ليپوپروتيين با چگالي بالا(high-density lipoprotein) و نسبت اين دو اندازه‌گيري شدند. داده‌ها با نرم‌افزار16 SPSS و روش آماري آناليز واريانس يك‌طرفه و آزمون توكي تجزيه و تحليل شدند. 05/0 P < از لحاظ آماري معني‌دار در نظر گرفته شد. نتايج: عصاره هيدروالكلي گزنه تند و گزنه سفيد سبب كاهش معني‌دار ميزان سرمي قند در موش‌هاي صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوتوسين شدند )05/0(P < . در مقايسه با گروه كنترل، هر دو عصاره به‌طور چشمگير سطح سرمي كلسترول،LDL و نسبت LDL/HDL را كاهش و سطح سرميHDL را افزايش دادند(05/0p < ) با اين‌حال مقدار تري‌گليسريد سرم در گروه تيمار شده با گزنه‌تند پايين‌تر از گروه ديابتي و گروه تحت تيمار با گزنه‌سفيد بود (05/0p < ) نتيجه‌گيري: تجويز عصاره گزنه‌سفيد و گزنه‌تند در موش‌هاي صحرايي‌نر ديابتي مي‌تواند در پيشگيري يا درمان ديابت موثر باشد.