روايي و پايايي نسخه فارسي شده مقياس فعاليت هاي كارساز روزمره ي زندگي لوتون در مبتلايان به دمانس

Validity and Reliability of the Persian version of Lawton Instrumental Activities of Daily Living Scale among patients with Dementia

هدف: مقياس فعاليت های كارساز روزمره زندگی لوتون يكی از رايج ترين ابزارهای ارزيابی فعاليت های كارساز زندگی در افراد مبتلا به دمانس محسوب می شود اما تاكنون روايی و پايايی آن در جامعه ايرانی صورت نگرفته است. هدف اين مطالعه، بررسی روايی و پايايی نسخه فارسی شده مقياس فعاليت های كارساز روزمره زندگی لوتون در بيماران مبتلا به دمانس بود. روش: به منظور ترجمه پرسش نامه، از الگوی رويكرد ارزيابی بين المللی كيفيت زندگی (IQOLA) استفاده گرديد. پس از انجام ترجمه رو به جلو و برگردان، به منظور تعيين روايی، نسخه ترجمه شده لوتون كه شامل هشت مورد از جمله توانايی استفاده از تلفن، خريد، آماده كردن غذا، خانه داری، شستن لباس ها، نوع حمل و نقل، مصرف داروها و انجام امور مالی است، در اختيار پنج نفر كارشناس خبره در اين حوزه قرار گرفت. برای بررسی پايايی آزمون نيز از شيوه آزمون-آزمون مجدد پس از يك هفته و پايايی بين آزمونگران استفاده شد. همسانی درونی آيتم ها نيز با ضريب آلفای كرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. نتايج بر اساس اطلاعات حاصل از شصت فرد سالمند مبتلا به دمانس مراجعه كننده به انجمن آلزايمر ايران گزارش گرديده است. يافته ها: توافق نظر كارشناسان در مورد روايی محتوايی بدين صورت بود كه مناسب بودن پنج سؤال را خوب و بالاتر ارزيابی كردند، مناسب بودن يك سوال را خيلی خوب و دو سؤال را از متوسط به بالا ارزيابی كردند. در تمامی موارد، در توزيع ارزيابی داوران از سؤالات تفاوت آماری معناداری مشاهده نشد (05/0p>). همبستگی كل آزمون در اجرای مرتبه اول و دوم (993/0r= و 238/0=SEM) و( 996/0-988/0 CI:) و همبستگی كل بين آزمون گر اول و دوم بسيار بالا بود (001/0p<، 961/0r=)كه حاكی از پايايی خوب آزمون است. همبستگی سؤالات با نمره كل آزمون متوسط (427/0< r < 606/0) بود.  نتيجه گيری: نتايج نشان می دهد كه نسخه فارسی مقياس لوتون از روايی مطلوبی برخوردار است. همچنين ميزان ضريب همبستگی آزمون در اجراهای متوالی و اجرا توسط آزمون گران متفاوت بالا بود كه خود حاكی از اعتبار بالای آزمون است. اين پرسش نامه به عنوان يك ابزار مناسب در ارزيابی فعاليت های كارساز روزمره زندگی در بيماران مبتلا به دمانس است و می توان آن را در اختيار پژوهشگران، متخصصان بالينی و مراكز درمانی قرار داد تا در كنار ساير آزمون‌ها، ارزيابی دقيق تر و جامع تری از اين بيماران به عمل آيد.

Objectives The Lawton IADL (instrumental activities of daily living) Scale is considered as one of the widely used tools to assess activities of daily livings in patients with dementia, but its validity and reliability has never been assessed in Persian-speaking populations. The purpose of this study was to investigate the validity and reliability of this widely used scale among patients with Dementia. Materials & Methods International quality of life assessment (IQOLA) protocol was used for translating the Lawton Scale. After forward and backward translation, the 8 item questionnaire including use of telephone, shopping, meal preparation, housework, laundry, transportation, medication management and money management was evaluated for content validity by five experts in this field. Inter-rater and test-retest reliability assessment with one week interval were conducted by two occupational therapists. Results are reported based on data of sixty patients with Dementia referring to Iranian Alzheimer’s Association. Results Experts’ agreements regarding the construct validity was very high in 6 items and moderate in 2 items. There was no significant difference in agreement among experts in all 8 items (p>.05). The correlations of test-retest with relative and absolute coefficients were high (r = 0.993 and SEM = 0.238), (CI: 0/988-0/996). Also, the correlation coefficients between the raters (r = 0.961) were significant, indicating the high reliability of this test. The correlation of questions with total score of the test was average (0.606>r>0.427). Conclusion These results confirm that the Persian version of the Lawton IADL Scale has excellent reliability and validity. The Lawton scale is an applicable tool to assess the functional capacity of patients with dementia and can be used by professionals and researchers.