تعيين رابطه مقاومت فشاري تك محوري با پارامترهاي انديس بار نقطه اي، وزن مخصوص و تخلخل توده سنگ به روش شبكه عصبي

Determination of Relation Between Uniaxial Compressive Strength with Point Load Index, Unit Weight and Porosity by Using Artificial Neural Network

مقاومت فشاری تك محوری سنگ به عنوان یكی از پارامترهای مكانیكی مهم و اساسی در مباحث مكانیك سنگ مطرح است. این پارامتر در آزمایشگاه و بر اساس استانداردهای خاص تعیین می‌شود. مقاومت فشاری تك محوری می‌تواند به روش مستقیم و با انجام آزمایش فشاری تك محوری تعیین گردد كه انجام این آزمایش مستلزم هزینه و زمان است. در برخی موارد بهتر است كه از روش‌های غیرمستقیم این پارامتر تعیین شود. بر این اساس لازم است بین این پارامتر و دیگر پارامترهای فیزیكی و مكانیكی سنگ ارتباط منطقی برقرار نمود. در این مقاله پارامترهای تأثیرگذار در مقاومت فشاری تك محوری سنگ در محدوده‌ایران مركزی و در منطقه بافق مورد مطالعه قرار گرفته و با انجام آزمایش‌های مكانیك سنگی و با استفاده از شبكه عصبی مصنوعی رابطه‌ای برای تعیین مقاومت فشاری تك محوری بر اساس پارامترهای تخلخل، اندیس بار نقطه‌ای و وزن مخصوص سنگ در این منطقه ارائه‌شده است. پارامترهای تخلخل، اندیس بار نقطه‌ای و وزن مخصوص به عنوان ورودی در نظر گرفته‌شده و مقاومت فشاری تك­محوری به عنوان خروجی تخمین زده شده است. در نهایت نتایج بدست­آمده از شبكه عصبی با داده‌های واقعی مقایسه شده و همبستگی آن‌ها مورد تأیید قرار گرفته است.

Uniaxial compressive strength is one of the important and essential parameters in rock mechanics projects. This parameter is determined base on specific standards in laboratory. uniaxial compressive strength can be determined by direct method and with uniaxial compressive test that this method consumes time and cost. In some cases it is preferred to determine this parameter by indirect method. Accordingly it is necessary to establish logical relationship between this parameter and other physical and mechanical parameters of rock. Researchers provided a great relationship based on data from tests conducted on various rocks, because of the restrictions is not applicable to all areas and so it is necessary to improve relations for various points. In this study, in addition to previous studies, the parameters that influence rock uniaxial compressive strength are studied in the area of central of Iran and Bafgh. Using rock mechanics tests and artificial neural networks a relation is established for determining uniaxial compressive strength based on porosity, point load index and density parameters.