بررسي زبان‌شناختي متونِ داستانيِ پسرانِ پايه پنجم ابتداييِ شهر تهران

A Linguistic Study of Narratives of Fifth Grade Male Students in Tehran

مقاله حاضر با هدف ارزيابيِ ديدگاه تيون آدريانوس وندايك در زمينه به‌كارگيري ترتيب طبيعي درسازمان‌بندي متن و به منظور شناخت و چگونگي تشكيل گفتمان و متن در ذهن كودكان به نگارش درآمده است و به اين منظور دست‌نوشته‌هاي كودكانِ پايه پنجم ابتدايي در دو منطقه يك و نوزده شهر تهران در چارچوب ديدگاه مذكور، گردآوري، بررسي و تحليل شده‌اند. نتيجه اين بررسي نشان مي دهد كه: كودكانِ پايه پنجم ابتدايي در شهر تهران از ديدگاهِ وندايك در سازمان‌بندي دست‌نوشته‌هاي خود استفاده مي‌كنند، و از ميان هفت ملاكِ مطرح‌شده در اين ديدگاه، ملاك‌هاي «شامل - مشمول» و «بزرگ - كوچك» به‌ترتيب بيشترين و كمترين بسامد وقوع را در نوشته‌هاي آنها دارند. علاوه بر اين، به‌كارگيري گسترده و محدود برخي ملاك‌ها تبيينِ شناختي دارد.

The present research tries to illustrate the quality of childrenʹs cognitive–linguistic skills. It also evaluates their linguistic productions cognitively, with respect to the normal ordering in their texts. To do so, the Van Dijkʹs approach about organization of texts has been considered. This research has been done in a descriptive- analytic method. The results show that the students use the normal ordering of Van Dijk’s approach in their narratives. In addition, the most and the least normal ordering parameters, used by the students, are “including-included” and “large-small” respectively. High frequency and low frequency usage of these parameters have cognitive explanations.