تحليل گونه‌هاي واژگاني- نحويِ بيانِ آينده در زبان فارسي زير تاثيرعوامل اجتماعي

Analyzing Morpho-Syntactic Variants of Future Expression Influenced by Social Factors in Persian

هدف از پژوهش حاضر بررسي تاثير عوامل سن، جنسيت، سطح تحصيلي و سطح اقتصادي/ اجتماعي گوينده و نيز درجه رسميتِ موقعيتِ گفتمان بر بيانِ آينده در گفتار فارسي است. بدين منظور داده هاي لازم جهت تحقيق به صورت يادداشت‌هاي ميداني از گفت و گوي روزمره افراد گردآوري شد. در مجموع 523 جمله كه بيان گر آينده بود جمع آوري، كدگذاري و تحليل شد. آن طور كه از گفتار مشاهده‌شوندگان برآمد ايشان زمان آينده را در گفت‌وگوهاي روزمره خود به نُه گونه واژگاني- نحوي ابراز مي‌داشتند: حال استمراري، حال ساده، خواه(د) + فعل، مي‌خواه(م) + فعل، مضارع التزامي، گذشته ساده، دار(يم) + فعل، قراره + التزامي، دار(م) مي‌رو(م) + فعل. نتايج نشان داد كه حال استمراري پركاربردترين گونه واژگاني- نحويِ بيانِ آينده در گفتار مشاهده‌شوندگان بود و بيش از 62% از شكل بيانِ آينده را به خود اختصاص مي‌داد. اين الگو در كليه گروه‌ها اعم از سن، جنسيت، تحصيلات و سطح اقتصادي/ اجتماعي به عنوان الگوي غالب شناخته شد. ميزان كاربرد الگوهاي واژگاني- نحويِ ديگرنيز در هر گروهِ اجتماعي و زيرگروه‌هاي آن محاسبه و مقايسه گرديد.

The present research aims to investigate the role of speakers’ gender, age, educational status, socio-economic status and formality level of context in expressing future in their speech. The linguistic variable targeted was expression of future time. Speakers were found to use nine morpho-syntactic variants to express future, including: Present progressive, simple present, KHA:H(AD) + verb, MIKHA:(M) + verb, ELTEZAMI present, DARI:(M) + verb, GHARARE + ELTEZAMI present, Simple past and DAR(AM) MIR(AM) + verb. Results indicated that present progressive was the most frequent form of expressing future (over sixty-four percent). The frequency of occurrence and percentage of use of the other eight variants were also estimated and reported in each social group in the natural, every day speech of Persian speakers.