بررسي قيمت گذاري هدونيك محصولات لبني (شير، ماست و پنير)

Evaluation of hedonic pricing of dairy products

امروزه استفاده از مدل قيمت‌گذاري هدونيك (يا كيفي) براي شناسايي ترجيحات مصرف كنندگان در انتخاب نوع محصول كاربرد دارد و ضرايب برآوردي در اين مدل در واقع ارزش ضمني هر يك از ويژگي‌هاي لحاظ شده در مدل است. با بررسي قيمت‌گذاري هدونيك شير، پنير و ماست، قيمت سايه‌اي هر يك از خصوصيات اين سه محصول از ديد مصرف كننده براي توليدكننده مشخص شده و اين امكان فراهم مي‌شود كه محصولات توليد شده داراي خصوصيات كيفي همگام با سليقه مصرف ‌كننده بوده و نهايتاً افزايش مصرف وي را به دنبال داشته باشد كه توليد كننده نيز در اين ميان سود خواهد برد و افزايش فروش و رونق واحدهاي توليدي را درپي خواهد داشت. لذا در اين پژوهش، به كمك اطلاعات آزمايشگاهي تابع قيمت گذاري هدونيك براي سه محصول شير، ماست و پنير برآورد گرديد. براي تهيه داده-هاي مورد نياز در تخمين مدل قيمت گذاري هدونيك از اطلاعات آزمايشگاهي بهره گرفته شده است. خصوصيات كيفي مهم 30 مارك مختلف تجاري موجود در بازار ايران براي سه محصول شير، ماست و پنير، در آزمايشگاه با تجزيه و بررسي آنها استخراج گرديد. نتايج حاصل براي اين سه محصول حاكي از اين مطلب است كه بين خصوصيات كيفي پنير ميزان چربي، نمك، ماده خشك موجود در پنير، پروتيين و نوع بسته‌بندي مهمترين عوامل در قيمت پرداختي مصرف كنندگان مي‌باشد. همچنين ميزان چربي، ماده خشك، نوع بسته بندي و طعم مهمترين خصوصيات موثر بر قيمت ماست ارزيابي گرديد و نهايتاً مشخص شد، قيمت شير تحت تاثير ميزان چربي، ماده خشك، اسيديته، رنگ بسته‌بندي و طعم آن مي‌باشد. از اين روي پيشنهاد مي‌گردد در راستاي توجه به خواست و سلايق مصرف‌ كنندگان، توليد پنيرهايي با ميزان چربي، ماده خشك و پروتيين بالاتر و در مقابل كاهش ميزان نمك و كاستن از شوري آن بايد در دستور كار واحدهاي توليدي قرار بگيرد كه اين امر مي‌تواند باعث افزايش ميزان فروش اين واحدها گردد.

Nowadays using the hedonic pricing model has many applications in various industries for identification of the actual preferences of consumers. There are problems in the dairy industry such as low production levels, export, import and consumption per capita is also low. With checking the hedonic pricing of major dairy products such as milk, yogurt and cheese that makes it possible to identify consumer preferences about different factors in these products, the importance of each of their properties can be specified. This is a great help to manufacturers to produce the products in order the consumer preferences and spread the economic activities in the region and also increases the consumption of these products that consume them is inevitable. Then with laboratory information, the hedonic pricing function for milk, yoghurt and cheese was estimated. Estimating hedonic pricing function for this products suggests that in the qualitative specifications of cheese, fat, salt, dry matter, protein and type of packaging has the highest values, Also, fat, dry matter, type of packaging and flavor are the main characteristics that affect the hedonic price of yogurt and it was found that the hedonic price of milk is influenced with fat, dry matter, acidity, color and flavor.