بررسي تاثير مصرف خرما بر سطح سرمي گلوكز، ليپيدها و ليپوپروتيين‌ها در موش‌هاي صحرايي مبتلا به ديابت تجربي

The effects of date consumption on serumic levels of glucose, lipids and lipoproteins in diabetic rats

ديابت مليتوس يكي از معضلات مهم در جوامع انساني و حيواني است. در دامپزشكي نيز ديابت مليتوس مي تواند در اكثر حيوانات و به‌خصوص حيوانات خانگي مطرح باشد. اين تحقيق به منظور بـررسـي اثرات مصرف خرما بر سطوح سرمي گلوكز، تري‌گليسيريد، كلسترول، LDL ، VLDL و HDL در موش هاي صحرايي مبتلا به ديابت مليتوس تجربي انجام گرفت. 30 سر موش صحرايي نژاد ويستار نر در سن 8 هفتگي و با ميانگين وزن گرم انتخاب و به 5 گروه 6 تايي تقسيم شدند. گروه‌ها شامل شاهد سالم روز اول، شاهد سالم روز آخر،‌ تيمار سالم مصرف كننده خرما،‌ تيمار ديابتي مصرف كنندة خرما و شاهد ديابتي بودند. به دو گروهي كه به‌عنوان تيمار ديابتي و شاهد ديابتي انتخاب شده بودند،‌ محلول آلوكسان مونوهيدرات به ميزان mg/kg 100 به‌شكل زير جلدي جهت ايجاد ديابت تزريق شد. به دو گروه شاهد سالم هم سرم فيزيولو‍ژي با همان مقدار به‌شكل زير جلدي تزريق شد. همين تزريق ها عيناً يك هفته بعد تكرار شد. بعد از بروز علايم ديابت نظير پرنوشي، پرادراري، گلوكزاوري و افزايش قند ‌خون در گروه‌هاي دريافت‌كننده آلوكسان،‌ تغذيه گروه‌هاي تيمار سالم و تيمار ديابتي، با خرما و پلت به نسبت‌هاي مساوي آغاز گرديد. گروه هاي شاهد سالم روز آخر و شاهد ديابتي فقط با پلت تغذيه شدند. اين كار به مدت 10 روز بعد از شروع علايم ديابت ادامه يافت. در روز دهم از تمامي گروه‌ها خون‌گيري به‌عمل آمد. بررسي مقادير سرمي گلوكز، كلسترول و LDL افزايش آماري معني‌داري را در گروه شاهد ديابتي در مقايسه با گروه‌هاي شاهد سالم و همچنين در گروه‌هاي تيمار سالم مصرف كنندة خرما و تيمار ديابتي مصرف كنندة خرما در مقايسه با گروه شاهد ديابتي و گروه‌هاي سالم نشان داد (05/0p < ). بررسي مقادير سرمي تري گليسريد، در گروه تيمار ديابتي و تيمار سالم مصرف كننده خرما با گروه‌هاي شاهد سالم اختلاف آماري معني‌داري را نشان نداد اما نسبت به شاهد ديابتي كاهش معني‌داري را نشان داد. بررسي مقادير سرمي VLDL در گروه تيمار ديابتي و تيمار سالم مصرف كنندة خرما كاهش معني‌داري نسبت به گروه شاهد ديابتي نشان داد (05/0p < ) اما نسبت به گروه‌هاي شاهد سالم تغييرات معني‌دار نبود. بررسي مقادير سرمي HDL بين گروه‌ها اختلاف آماري معني‌داري را نشان نداد. بر اساس نتايج به دست آمده مي توان نتيجه گرفت كه خرما مي تواند به عنوان يك ميوه طبيعي در جلوگيري از عوارض ديابت مليتوس موثر واقع شود.