اثر‌بخشي روش توانبخشي رواني دوسا بر رفتارهاي كليشه‌اي كودكان مبتلا به اتيسم

The effectiveness of Dohsa method in social skills improvement and stereotypic behaviors reduction for children with high functioning autism

هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي روش توانبخشي رواني دوسا بر بهبود رفتارهاي كليشه‌اي كودكان مبتلا به اتيسم بود. از طرح پژوهشي تك آزمودني استفاده شد. جامعه آماري اين پژوهش، كودكان مبتلا به طيف اختلالات اتيستيك در بنياد خيريه اتيسم (شامل 46 نفر) بودند. از ميان داوطلبان شركت در پژوهش 7 كودك مبتلا به اختلالات اتيسم در محدوده سني 12-8 به صورت هدفمند انتخاب شدند. مداخله اين پژوهش (روش دوسا) شامل 8 جلسه 55 دقيقه‌اي بود كه براي هر كودك دو جلسه در هفته برگزار شد. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش، مقياس نمره‌گذاري اتيسم گيليام بود. اين پرسشنامه طي پنج مرحله (خط پايه اول، خط پايه دوم‌، نيمه جلسات درمان، پايان جلسات درمان، پيگيري) توسط والدين كودك تكميل شد. داده‌هاي به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS16به‌روش محاسبه اندازه اثر تجزيه و تحليل شدند. شاخص بهبودي در هر يك از متغيرها، سير نزولي منحني در هر مرحله درمان نسبت به خط پايه در نظر گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد كه به‌كارگيري روش توانبخشي رواني دوسا مي‌تواند در بهبود مهارت‌هاي ارتباطي اين كودكان تاثير بگذارد و اين امر موجب كاهش رفتارهاي كليشه‌اي كودكان شركت‌كننده در اين پژوهش شد. با وجود اين، با توجه به گزارش‌هاي متفاوت درباره اثر‌بخشي اين روش انجام‌دادن پژوهش‌هاي بيش‌تري در اين زمينه احساس مي‌شود.

This study was designed to investigate the effectiveness of Dohsa intervention in social skills improvement and stereotypic behaviors reduction of children with high functioning autism. The research was based on single subject method .Seven children with high functioning autism(8 to12 years old) were selected through voluntary accessible sampling of autism foundation members(n=46). Children were attended in a 8-session intervention that occurs 2 time in a week and each session was 55 minutes. Assessment was performed using Gilliam Autism Rating Scale and Autism Social Skill Profile .Data was analyzed by the effect size method, dependent t and Wilcoxon .The results indicated significant difference in social skills and stereotypic behavior over time .Results showed that Dohsa intervention can improve social skills and reduced stereotypic behavior but it had no effect on detrimental social behaviors. Follow –up assessment showed that treatment results should be continued.