بررسي فعاليت نماتدكشي اسانس‌هاي اكاليپتوس، كما و باريجه روي نماتد ريشه گرهي Meloidogyne javanica در شرايط آزمايشگاه

Nematicidal Activity of Essential Oils of Ecalyptus spp., Dorema ammoniacum and Ferula galbanifula on Root-knot Nematode (Meloidogyne javanica) In vitro

نماتدهای ریشه گرهی (.Meloidogyne spp)، گروهی از نماتدهای انگل گیاهی هستند كه به لحاظ خسارتی كه به محصولات كشاورزی وارد می‌كنند از اهمیت زیادی برخوردارند. طی چند دهه اخیر، تحقیقات زیادی روی تركیبات گیاهی به منظور دستیابی به جایگزین های بی خطر و موثرتر از حشره كش های شیمیایی برای كنترل نماتدها صورت پذیرفته است. در این تحقیق، قابلیت اسانس اكالیپتوس ( Ecalyptus spp.)، كما (Dorema ammoniacum ) و باریجه (Ferula galbanifula) در كنترل نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica) مورد آزمایش قرار گرفت .اسانس ها با استفاده از دستگاه كلونجر، به روش تقطیر با آب تهیه شدند. از هر اسانس، پنج غلظت در سه تكرار مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد كه میزان بازدارندگی از تفریخ تخم و مرگ و میر لاروهای سن دوم، با غلظت اسانس‌ها رابطه مستقیم دارد. اسانس اكالیپتوس با LC50 معادل 839 پی‌پی‌ام و 2122 پی‌پی‌ام به ترتیب علیه لارو سن دوم و تخم ، موثرتر از سایر اسانس های مورد مطالعه بود. در بالاترین غلظت مورد آزمایش (4000 پی‌پی‌ام ) ، میزان بازدارندگی از تفریخ تخم در اثر اسانس های اكالیپتوس، كما و باریجه به ترتیب 5/98، 9/93 و 3/90 درصد و میزان كشندگی لارو سن دوم به ترتیب 8/98، 7/66 و 7/58 درصد محاسبه گردید. نتایج این بررسی نشان دهنده پتانسیل بالای اسانس اكالیپتوس در كنترل نماتد ریشه گرهی می باشد.

Root-knot nematodes (Meloidogyne spp.) are one of the most important plant parasitic nematodes which cause damage to crops. In recent years, using of medicinal plants has been considered to many scientists as effective methods for controlling nematodes. In this study, essential oils of Ecalyptus spp., Dorema ammoniacum and Ferula galbanifula were tested against the root-knot nematode (Meloidogyne javanica) in vitro conditions. Essential oils were obtained by hydro-distillation using a Clevenger-type apparatus. Five concentrations of each oil were used with three replications. The results was indicated direct relationship the degree of hatching inhibition and juvenile mortality with concentration oils. The essential oil of Ecalyptus spp. proved to be most toxicant with the LC50 values of 839 and 2122 ppm against eggs and juveniles, respectively. At the highest concentration (4000 ppm), degree of hatching inhibition by oil of Ecalyptus spp., D. ammoniacum and F. galbanifula were recorded 98.5, 93.9 and 90.3%, respectively. At the same concentration, juveniles mortality were obtained 98.8, 66.7 and 58.7%. The results demonstrated that the essential oils of these plants particularly, oil of Ecalyptus spp. can be considered as potential protestants against M. javanica.