بررسي اثر دگرآسيبي عصارۀ آبي دو گياه زراعي (گندم و جو) و علف هرز خردل وحشي (Sinapis arvensis)

Allelopathic Effects of Aqueous Extracts of Two Crops (Wheat and Barley) and Wild Mustard (Sinapis arvensis)

به منظور بررسی اثر دگرآسیبی گندم، جو و علف هرز خردل وحشی بر جوانه‌زنی بذر و ویژگی‌های گیاهچه، این تحقیق در سال 1388 به صورت دو آزمایش جداگانه اجرا شد. آزمایش اول در راستای بررسی اثر دگرآسیبی علف هرز خردل وحشی بر جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچۀ گندم و جو در قالب دو آزمایش جداگانه هر یك به صورت طرح كاملاً تصادفی با سه تكرار بود. در آزمایش دوم، اثر چهار غلظت (صفر، 5/2، 5 و 10 درصد) عصاره آبی اندام‌های هوایی دو گیاه زراعی گندم و جو در قالب دو آزمایش مجزا هر یك به صورت طرح كاملاً تصادفی بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه خردل وحشی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد كه غلظت‌های مختلف عصارۀ خردل وحشی باعث كاهش معنی‌دار جوانه زنی بذر و رشد گیاهچۀ گندم و جو شدند. با افزایش غلظت عصاره، درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چۀ گندم و جو به طور معنی‌دار كاهش یافت. در آزمایش دوم، اثر غلظت عصاره دگرآسیب گندم و جو بر تمام صفات مورد بررسی خردل وحشی در سطح احتمال یك درصد معنی‌دار بود. جوانه‌زنی بذر خردل وحشی در غلظت‌های 5/2 و 5 درصد عصاره آبی گندم، به ترتیب 64 و 91 درصد و در جو به ترتیب 80 و 6/96 درصد كاهش یافت و در غلظت 10 درصد به طور كامل متوقف شد. به طور كلی، نتایج نشان داد كه اثر دگرآسیب خردل وحشی بر گندم نسبت به جو و اثر عصارۀ آبی جو بر خردل وحشی نسبت به گندم بیشتر بود.

In order to study the interaction allelopathic effects of wheat, barley and wild mustard on seed germination and seedling growth, this investigation was conducted in 2009 in two separate experiments. Allelopathic effect of four aqueous extracts (0, 2.5, 5 and 10%) of wild mustard on wheat and barley germination was evaluated in the first experiment, based on two randomized completely designs (RCD) with three replications. In the second experiment, the effects of barley and wheat aqueous extracts (0, 2.5, 5 and 10%) on germination and seedling growth of wild mustard were investigated in two separate experiments. Results indicated that the extract concentrations of wild mustard reduced germination rate and seedling growth of wheat and barley, significantly. In the second experiment, effects of extract concentrations on seed germination and seedling growth of wild mustard was significant in 1% probability level. Seed germination reduction of wild mustard under 2.5 and 5% extract concentrations compared to control, was 64 and 91% in wheat and 80 and 96.6% in barley, respectively. The germinations of wild mustard were terminated by 10w/v of all crop extracts. Generally, results showed that the allelopathic effects of wild mustard on wheat were higher than barley. Also, barley had higher allelopathic impact on wild mustard compared with wheat.