تحليل نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات بر كيفيت زندگي روستاييان مطالعه موردي: روستاهاي قرن آباد و اصفهانكلاته، شهر گرگان

Evaluation and Analysis of Information and Communication Technology Role in Villagersʹ life Quality Case Study: Gharnabad & Esfahankalate Villages in Gorgan City

پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت­های مؤثر فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی (ICT) بر بهبود كیفیت زندگی در جوامع روستایی، با مطالعه تطبیقی روستای دارای مركز فناوری اطلاعات و ارتباطات و روستای فاقـد این مركز انجام گرفتـه است كه با توجـه به پیشرفت­های چشم­گیر و قابلیت­های این فناوری و همچنین مشكلات پیش ­روی روستاییان، ضرورت این تحقیق بدیهی به نظر می­رسد. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی و به‌صورت پیمایشی انجام گرفته و برای ارائه­ی یك تحلیل ساختاری، از آزمون­های پارامتریك و ناپارامتریك و دیاگرام تحلیل مسیر بهره گرفته شده اسـت. جامعه­ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش را ساكنین روستای قرن­آباد (دارای مركز فناوری اطلاعات و ارتباطات) و روستای اصفهانكلاته (فاقد مركز فناوری اطلاعات و ارتباطات) تشكیل می­دهد كه با استفاده از روش نمونه­گیری كوكران، تعداد 114 نمونه برای روستای قرن آباد و 108 نمونه برای روستای اصفهانكلاته تعیین و به صورت تصادفی ساده انتخاب شده­اند. همچنین برای مقایسه­ی سطوح كیفیت زندگی در روستاهای مورد مطالعه، از مجموعه­ای از مؤلفه­ها در سه گروه از شاخص­های اقتصادی، اجتماعی و كالبدی- زیست­محیطی بهره گرفته شده است. از آزمون آماری T-test مستقل برای مقایسه­ی وضعیت اقتصادی روستاییان استفاده شده است كه نتایج، تفاوت معناداری را تا سطح 99% بین وضعیت درآمدی و هزینه­ی خانوار روستاهای دارای مركز فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی و فاقد این مركز نشان می­دهد. از آزمون مان­ویتنی برای مقایسه­ی سطح كیفیت زندگی در ابعاد اجتماعی- فرهنگی و كالبدی ـ زیست­محیطی استفاده شده است كه نتایج حاكی از اختلافی معنادار در رابطه با ابعاد مذكور در روستاهای مورد مطالعه می­باشد، به گونه­ای كه برای بیش­تر گویه­ها تفاوت معنادار تا سطح 99% حاصل شده است. با توجه به دیاگرام تحلیل مسیر، مهم­ترین متغیر تأثیرگذار بر كیفیت زندگی روستاییان، وجود مركز فناوری اطلاعات در روستای قرن­آباد می­باشد كه «ضریب بتا» به دست آمده (923/0)، خود گویای این واقعیت است.

Present research has been done with the aim of discovery of effective capabilities of informative and communicative technology (ICT) in the improvement of life quality in the country societies by comparative study in one village enjoying with information technology and the other one without having this technology. The necessity of the research was, obviously, come out in this study by attention to outstanding improvements of the villagers along with capabilities of ICT, and also the problems faced by the villagers. Research methodology is analytical- descriptive and it is a kind of causal and comparative studies and it has been done by scaling. This study was done by some parameters and non-parameters through statistical tests and done by diagram analysis with the purpose of presenting structured analysisenjoying SPSS software. Population statistics is the residences of Gharnabad and Esfahankalate villages by Kokran method with114 samples for Gharnabad Village and 108 samples for Esfahankalate village and they were randomly selected. Three groups - skeletal, social and economic indicators-were used with the purpose of comparison with life quality levels in these two villages. Independent t-test was used for comparing the economic situation of these villagers. The results were shown that there is meaningful difference till 90 % level between income situations of the villages with their expenditures where the villages have ICT center and the villages do not have the center. Umanvitni test was used with the purpose of comparison with life quality level in skeletal, cultural and social dimensions. The result shows that there are a lot of differences in the mentioned dimensions in these two villages so that these differences are meaningful reached to the level of 99%. With regard to analysis way of the diagram, the most important effective variable in life quality of these villages is the existence of Information technology center in Gharnabad village where has Beta coefficient of 0.923 which shows the fact.