بررسي آزادسازي پتاسيم و هواديدگي از دو كاني خالص موسكويت و بيوتيت در دو اندازه متفاوت تحت‌تاثير ريزوسفر كلزا (Brassica napus)

Weathering and potassium release from different sized biotite and moscuvite Micas in rhizosphere of canola (Brassica napus)

اين مطالعه با هدف بررسي توانايي گياه كلزا در استفاده از پتاسيم ساختاري موسكويت و بيوتيت انجام شد. در اين پژوهش از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار استفاده شد. بستر كشت، مخلوطي از شن كوارتزي، موسكويت و بيوتيت در دو اندازه: با قطر كوچك‌تر از 4 ميكرون و قطر 60-4 ميكرون بوده و گياهان با دو نوع محلول غذايي (K+ و -K) در دوره 3 ماهه كشت، تغذيه شدند. در پايان دوره كشت، بخش هوايي گياه برداشت و مقدار پتاسيم با شعله‌سنج تعيين گرديد. در تيمارهاي بدون پتاسيم، مقدار پتاسيم جذب شده توسط گياه به‌طور معني‌داري وابسته به نوع بستر كشت بود. به‌طوري‌كه بيش‌ترين جذب مربوط به بستر شامل بيوتيت و كم‌ترين جذب مربوط به موسكويت و كوارتز (شاهد) با محلول غذايي بدون پتاسيم بوده است. براساس نتايج مطالعات كاني‌شناسي پس از اعمال تيمارها، كاني بيوتيت در اندازه كوچك‌تر از 2 ميكرون در شرايط تغذيه شده با محلول غذايي بدون پتاسيم، هواديدگي بيش‌تري نسبت به بيوتيت در اندازه 60-4 ميكرون نشان داد زيرا در اندازه كوچك‌تر شرايط براي هوازدگي لايه‌هاي محبوس‌كننده پتاسيم بيش‌تر مهيا مي‌شود و كاني با سرعت بيش‌تري پتاسيم خود را آزاد نموده و در دسترس گياه قرار مي‌دهد و در نهايت به كاني ورمي‌كوليت تبديل مي‌شود. در حالي‌كه در كاني موسكويت در شرايط تغذيه شده با محلول غذايي (K+ و -K) در دو اندازه گفته شده، تفاوت چنداني در هواديدگي قبل و بعد از كشت مشاهده نشد و اين بيانگر مقاومت كاني مسكويت در برابر هواديدگي در منطقه ريزوسفر كلزا مي‌باشد.

The objective of this research was to demonstrate the ability of canola to take up structural potassium from muscovite and biotite. The experiment was carried out in a completely randomized design with factorial combinations and three replicates. Culture medium was a mixture of sandy quartz and K-bearing minerals including muscovite or biotite with two sizes: < 4 ?m and 4-60?m (as silt) and the plants fed during a period of three-months by two different nutrient solutions (K+ and K–). At the end of the experiment, shoots were separated and their K content was determined with flame photometer. In- K treatment, total K uptake of plant was significantly influenced by the type of culture medium. The maximum K absorption was related to plants grown in culture medium containing biotite. However, the minimum value was observed in the muscovite and quartz bearing medium with K-free nutrient solution. Mineralogical results after treatment showed clay size biotite which was fed with K-free nutrient solution weathered more than silt sized biotite and partially transformed to vermiculite because in smaller size, the confinement layers of potassium are more weathered and will release their K more quickly and release it to the plant. On the contrary, there was no significant difference in the degree of muscovite weathering when fed with K+ and K– free nutrient solutions in both media. Muscovite was resistant in this situation.