تعيين اندازه بهينه و پايدار شهر در يك الگوي اقتصاد محلي (مطالعه موردي: كلان‌شهرهاي ايران)

Determine the Optimum and Sustainable Size of City in a Local Economy Model (the Case of Iranian Metropolises)

امروزه شهرنشيني در تمام كشورهاي دنيا در حال گسترش است. افزايش جمعيت شهرها موجبات رشد و توسعه در زمينه‌هاي مختلف، خصوصاً اقتصادي را فراهم آورده است. براي مثال، مطابق با گزارش توسعه جهاني بانك جهاني در سال 2019، حدود 16 درصد از كل توليد ناخالص داخلي جهان در 30 شهر دنيا، توليد مي‌شود. اما توسعه شهرها، مشكلاتي از جمله آلودگي زيست‌محيطي، صوتي، ترافيك و ... را به همراه داشته است. بر اين اساس، بسياري از ساكنان كلان‌شهرها، ريشه مشكلات خود را در افزايش جمعيت مي‌دانند و مديران شهري با اين سوال مواجه هستند آيا اندازه بهينه‌اي براي شهر وجود دارد يا خير و اگر وجود دارد در چه حدودي است؟ در اين مقاله، اندازه بهينه و پايدار شهر براي كلان‌شهرهاي ايران برآورد شده است. كلان‌شهرهاي مورد بررسي به دليل عدم‌وجود اطلاعات آماري، فقط شامل شهرهاي تهران، اصفهان، مشهد، شيراز و اهواز در بين سال‌هاي 1387 تا 1391 مي‌باشند. روش تحقيق، مبتني بر يك الگوي اقتصاد محلي بوده كه داراي سه بازيگر اقتصادي است: بنگاه، خانوار و دولت محلي. نتايج نشان دادند، كلان‌شهر تهران از اندازه بهينه و پايدار خود عبور كرده است و كلان‌شهرهاي اصفهان، مشهد، شيراز و اهواز، از حد بهينه خود عبور كرده اما با اندازه پايدار خود فاصله دارند.

Today, urbanization is growing in all countries. Increasing urban population growth has been led to the development in various fields especially the economy. For example, according to the World Bankʹs World Development Report 2019, about 16% of world GDP is produced in the 30 cities in the world. But cities development has brought many problems such as pollution, noise, traffic, etc. Hence many residents of metropolitans consider the population growth as the root of their problems and city managers are faced with a question whether there is an optimal size for the city and if there is, what are its limits? In this paper, the sustainable and optimal size of the metropolises has been estimated. due to lack of data, only Tehran, Isfahan, Mashhad and Shiraz metropolises were Investigated Between 1387 to 1391. The research method is based on an economic model that has three local economic factors: firms, households and local government. The results showed that the Tehran metropolitan size has crossed its sustainable and optimal size And the size of Isfahan, Mashhad and Shiraz metropolitans have passed the optimal size but have a distance to the sustainable size.