بررسي عوامل اقتصادي- اجتماعي مؤثر بر پذيرش تكنولوژي‌هاي نوين خاك‌ورزي حفاظتي در منطقه داراب (كاربرد مدل لاجيت چند گزينه‌اي)

Identifying Socioeconomic Factors Affecting theAdoption of Modern Conservation Tillage Technologies in Darab Region (Multinomial Logit Model Approach)

به منظور بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش سیستم‌های خاك ورزی حفاظتی، روش‌های خاك ورزی مورد استفاده گندم‌كاران بخش مركزی شهرستان داراب به سه گروه خاك‌ورزی مرسوم، كم خاك‌ورزی و بی‌خاك‌ورزی طبقه‌بندی شدند. برای این منظور از مدل لاجیت چند گزینه‌ای و با استفاده از داده‌های بدست آمده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی استفاده گردید. متغیرهای توضیحی مدل شامل سن كشاورز، سطح تحصیلات، میزان تجربه خاك‌ورزی حفاظتی، وضعیت اشتغال خارج از مزرعه كشاورز، تعداد اعضای خانوار، اندازه مزرعه، تعداد قطعات زمین و میزان اطلاعات كشاورز از خاك‌ورزی حفاظتی بودند. نتایج تحقیق نشان داد كه تجربه كشاورز در استفاده از روش خاك‌ورزی حفاظتی، میزان مالكیت زمین و سطح اطلاعات كشاورز از سیستم‌های خاك‌ورزی حفاظتی اثر معنی‌دار و مثبتی بر پذیرش سیستم كم خاك‌ورزی دارد. هم‌چنین ضرایب تخمین مدل در مقایسه سیستم بی خاك‌ورزی نسبت به روش خاك‌ورزی مرسوم نشان داد كه متغیرهای سطح تحصیلات كشاورز، میزان تجربه خاك‌ورزی حفاظتی، داشتن شغل خارج از مزرعه، میزان مالكیت زمین و سطح اطلاعات كشاورز از سیستم‌های خاك‌ورزی حفاظتی بر رفتار پذیرش سیستم بی خاك‌ورزی در كشت گندم اثر معنی‌دار و مثبت و تعداد قطعات زمین بر پذیرش روش كاشت مستقیم اثر معنی‌دار و منفی دارند.

To investigate factors affecting the adoption of conservation tillage systems, the tillage methods utilized by wheat producers in the central Darab county are categorized into conventional, reduced-tillage and no tillage systems. For this purpose, multinomial logit model approach using the stata software was applied to the data set collected by random cluster sampling method. The explanatory variables consisted of farmer’s age, farm land size, farmer’s level of education, farmer’s experience on conservation tillage methods, number of family members, off-farm employment, number of land parcels and farmer ‘s information on conservation tillage methods.The results indicated that some variables such as farmer ‘s level of education, farmer’s experience on conservation tillage methods, off-farm employment, farm land size and farmer’s information on conservation tillage systems have positive and significant effect on the adoption of reduced-tillage systems, while the variable of the number of land parcels has a negative and significant effect. Other variables such as the farmer’s age and the number of family members were found insignificants.