مطالعه ويژگي‌هاي ژيوشيميايي سازند سروك در پهنه ايذه، منطقه زاگرس

Geochemical Characteristics of the Sarvak Formation in Izeh Zone, Zagros Region

سازند سروك از گروه بنگستان با سن آلبين پسين تا سنومانين به عنوان يكي از مهم‌ترين مخازن نفتي ايران به‎شمار مي‎آيد كه در 5 مقطع سطح‎الارضي در پهنه ايذه شامل كوه بنگستان به عنوان مقطع نمونه با ستبراي 5/831 متر، كوه منگشت با ستبراي 426 متر، كوه پيون با ستبراي 480 متر، يال شمالي كوه ميش با ستبراي 252 متر و يال جنوبي كوه ميش با ستبراي 348 متر از نظر ژيوشيمي رسوبي مطالعه شده است. مطالعه مقادير عناصر اصلي (شامل Ca و Mg)، عناصر فرعي (شامل Sr، Na، Mn و Fe) و ايزوتوپ‎هاي اكسيژن و كربن نشان‌دهنده تغيير ويژگي‌هاي ژيوشيميايي سازند سروك در طول پهنه ايذه است. بالاتر بودن نسبت Sr/Mn و نسبت استرانسيم بهنجار شده توسط كلسيت و همچنين سنگين‎تر بودن ايزوتوپ اكسيژن در نمونه‎هاي كربناتي سازند سروك در يال شمالي كوه ميش و برخي نمونه‎هاي كوه بنگستان مي‎تواند نشانگر كم ‎بودن ميزان انحلال و بسته‎تر بودن سيستم دياژنزي اين برش‎ها نسبت به نمونه‎هاي كربناتي سازند سروك در يال جنوبي كوه ميش و كوه پيون باشد. تغييرات ايزوتوپ اكسيژن در برابر ايزوتوپ كربن در نهشته‎هاي آهكي سازند سروك در يال شمالي كوه ميش و كوه بنگستان بيانگر دياژنز در يك سيستم فرياتيك دريايي و در يال جنوبي كوه ميش، كوه منگشت و كوه پيون نشان‌دهنده تاثير دياژنز جوي در نمونه‎هاي مورد مطالعه است. اختلافات ژيوشيميايي مشاهده شده در مقاطع مورد مطالعه در پهنه ايذه را مي‎توان به فعاليت دوباره ساختارهاي پي‎سنگي مانند گسل هنديجان و بهرگانسر (ايذه) كه باعث تغييراتي در ستبرا، نوع رخساره‎ها و شرايط دياژنزي حاكم در منطقه شده است، نسبت داد.

The Sarvak Formation from the Bangestan Group, Late Albian to Cenomanian in age is an important petroleum reservoir in Iran. 5 outcrop sections in the Izeh zone, including the Bangestan Mountain as a type section with 831.5 m thickness, the Mangasht Mountain with 426 m thickness, the Payun Mountain with 480 m thickness, the north flank of Mish Mountain with 252 m thickness and the south flank of Mish Mountain with 348 m thickness were studied geochemically. The major elements (Ca, Mg), trace elements (Sr, Na, Fe, Mn) and carbon and oxygen isotopes studies indicate that the geochemical characteristics of the Sarvak Formation have been changed in the Izeh zone. High amount of Sr/Mn ratio and Sr content normalized to Ca and heaviest oxygen isotope of the Sarvak Formation carbonates in the north flank of Mish Mountain and some of the Bangestan Mountain carbonate samples indicate low amount of solution and closed diagenetic system in these outcrops compare to the Sarvak Formation carbonates in the south flank of Mish and Payun Mountains. The oxygen and carbon isotopes variation illustrate marine pheriatic digenesis in the north flank of Mish and Bangestan Mountains and meteoric diagenesis in the south flank of Mish, Mangasht and Payun Mountains. The geochemical difference, which observed in the studied sections at Izeh zone, could be related to the reactivation of deep seated structures such as the Hendijan and Bahregansar (Izeh) faults, which caused thickness, facies and diagenetic variations in these areas.