ژيوشيمي سروك بالايي (بخش ميشريف) و تاثير فرايندهاي دياژنزي بر كيفيت مخزني اين بخش در ميادين سيري E وD

Geochemistry of the Upper Sarvak (Mishrif Member) Formation and the Diagenetic Processes Effects on the Reservoir Quality of this Member, Sirri E and D Oil Fields

ميادين نفتي سيري E (اسفند) وD (دنا) در جنوب خليج فارس قرار گرفته‌اند. در هر دو ميدان مورد مطالعه، سروك بالايي (بخش ميشريف) با سن كرتاسه مياني (سنومانين - تورونين) به‌صورت تدريجي و همشيب روي آهك‎هاي آرژيلي خاتيا (شيليف) و توسط ناپيوستگي اواخر تورونين در زير شيل‎هاي لافان قرار گرفته است. شواهد سنگ‌نگاري، ژيوشيميايي (تجزيه‌هاي عنصري Mg, Ca, Sr, Mn) و مقادير ايزوتوپ اكسيژن و كربن مشخص كننده كاني‌شناسي اوليه آراگونيتي براي كربنات‎هاي سروك بالايي (بخش ميشريف) در ميدان سيري E (چاه A) است. مطالعات ژيوشيميايي و تغييرات 18O? و 13C? نشان‌دهنده تاثير دياژنز جوي در آب‌وهواي گرم و خشك در يك سامانه دياژنزي نيمه‌بسته تا باز با قشر كم خاك است. دماي آب دريا در زمان ته‌نشست سروك بالايي (بخش ميشريف) بر پايه سنگين‌ترين ايزوتوپ اكسيژن 18 نمونه‌اي كه كمترين دگرساني را تحمل كرده است و با در نظر گرفتن ايزوتوپ اكسيژن آب درياي كرتاسه به ميزان 1- پرميل در حدود 34 درجه سانتي‌گراد محاسبه شده است. البته با توجه به مقادير سبك ايزوتوپ اكسيژن، اين دما بايد دماي دياژنزي مربوط به ژرفاي كم دفن باشد. مطالعات سنگ‌نگاري چاه A در ميدان سيري E و چاه B در ميدان سيري D نشان‌دهنده ميزان تاثير فرايندهاي دياژنزي ميكريتي شدن، انحلال، سيماني شدن، نوشكلي، انحلال فشاري، تراكم فيزيكي، شكستگي و دولوميتي شدن بر كيفيت مخزني سروك بالايي (بخش ميشريف) است كه از اين ميان مهم‌ترين عامل دياژنزي در افزايش كيفيت مخزني انحلال است كه در طي دياژنز جوي رخ داده است و مهم‌ترين عامل دياژنزي در كاهش كيفيت مخزني گسترش انواع سيمان‌ها به‌ويژه سيمان اسپاري بلوكي درشت‌بلور است كه در طي دياژنز دفني رخ داده است.

The Sirri E (Esfand) and D (Dena) Oil Fields are located in the south of the Persian Gulf. The Upper Sarvak (Mishrif Member) Formation, late Cretaceous (Cenomanian-Turonian) in age, is underlain by the argillaceous limestone of Khatiyah and by the late Turonian unconformity overlain by the Laffan Shale in mentioned two oil fields. On the basis of petrographic and geochemical evidences (elemental analysis such as Mg, Ca, Sr, Mn) and oxygen and carbon isotope values, aragonite was original carbonate mineralogy for the carbonates of the Upper Sarvak (Mishrif Member) Formation in (Well A) in the Sirri E Field. The geochemical studies and ?18O and ?13C illustrate that these carbonates were affected by meteoric diagenesis in hot and arid climate and in semi-closed to open diagenetic system with thin soil layer. Temperature calculation based on the oxygen isotope value of the least-altered sample and ?w around of -1 SMOW for Cretaceous, show that the seawater temperature was around 34?C during the deposition of the Upper Sarvak (Mishrif Member) Formation. With regards to the highly altered samples and light oxygen values the temperature should be probably related to the shallow burial diagenesis. Petrographic studies of thin sections of the well A in the Sirri E Field and the well B in the Sirri D Field show the effect of diagenetic processes such as micritization, dissolution, cementation, neomorphism, pressure solution, physical compaction, fracture and dolomitization on the reservoir quality of the Upper Sarvak (Mishrif Member) Formation. The most important diagenetic factor that increased the reservoir quality is dissolution, which occurred in the meteoric diagenesis. However, the most important diagenetic factor that decreased the reservoir quality is the expansion of various kinds of cement especially large blocky cement, which occurred in the burial diagenesis.