بررسي و تحليل انتقادي گفتمان رمان سگ و زمستان بلند

The Study and Critical Discourse Analysis (CDA) of "Sag Va Zemestane Boland" Novel

رمان سياسي يكي از اقسام ادبيات داستاني فارسي با مولفه‌هايي خاص است كه از ساير جريان‌هاي داستان‌نويسي معاصر متمايز است. اين نوع داستان‌ها به نسبت ساير اقسام (اجتماعي، ديني، فيمينيستي و...)، به‌ دليل ويژگي و ماهيت منحصربه‌فرد و پيوندهاي نزديك با جامعه و وقايع اجتماعي و سياسي، از ميان مجموعه روش‌هاي تحليل رمان؛ با روش تحليل انتقادي گفتمان سنخيت بيشتري دارد. يكي از روش‌هاي بررسي اين نوع خاص از تحليل رمان، دو چارچوب متني و فرامتني است كه يكي از بهترين و موثرترين رويكردهاي آن، رويكرد فركلاف است كه متون را در سه سطح توصيف، تفسير و تبيين بررسي مي‌كند. رمان سگ و زمستان بلند از شهرنوش پارسي‌پور يكي از رمان‌هاي سياسي پس از انقلاب اسلامي است كه نويسنده سعي مي‌كند با تامّل و بازخوانش آن، حوادث مهم سياسي ايران را با تاكيد بر مسايل رواني شخصيت‌ها با توجه به روش تحليل گفتمانيِ متن و عناصر برجسته حاضر در آن، بررسي، تحليل و نقد كند. تحليل گزاره‌هاي متن در سطح تبيين، نشان مي‌دهد كه زمينه تاريخي رمان، رويدادهاي سياسي دوره و فضاي پر از اختناق سال‌‌هاي دهه 50 است و اصـلي‌تـريـن درونمـايـه آن، تـقابـل نـسل‌هـا و نقد قدرت است كه در كنش‌ها و گفت‌وگوهاي داستاني البته با زبان و بياني زنانه منعكس شده است.

Political novel as one of the kinds of Persian Literature with special factors is different from other styles of contemporary story writing. Among the other methods of novel analyses, these types of stories due to the specific unique properties and also the close relations with society and political events are more accommodated with Critical Discourse Analysis (CDA) compared to other types (social, religious, feminist, etc). In this especial kind of novel analysis, one of the approaches used in surveying these types of stories is in the textual and meta-textual framework as one of the best and the most effective approach is the style of Norman Fairclough who surveys a text in three levels "description, interpretation, and explanation". The novel of “Sag Va Zemestane Boland” written by Shahrnoshe Parsipoor is one of the political novels after the Islamic Revolution. The writer tries to survey, interpret, and criticize the main and influential political events of Iran by focusing on the psychological issues of the characters of this novel considering CDA approach and also presents the basic elements of that novel. The analysis of textʹs predicates in the explanation level shows that the historical background of this novel is its political events and the tyranny atmosphere of 50th decades and its most important theme is the generationsʹ contrast and power criticism which is reflected in the storied dialogues and behaviors with feminine language.